Rynek zabawek prężnie się rozwija. Jedną z przyczyn tego zjawiska jest z pewnością postępujący rozwój technologiczny. Z tego względu można zauważyć wzrost udziału zabawek elektrycznych w stosunku do pozostałych typów zabawek. W związku z zapewnieniem bezpieczeństwa użytkowania zabawek, mających co najmniej jedną funkcję zależną od elektryczności, opracowano normę EN 62115.
Czego dotyczy norma EN 62115?
Zgodnie z treścią EN 62115 „Zabawki elektryczne. Bezpieczeństwo użytkowania.” wymaga się przede wszystkim, żeby konstrukcja zabawek elektrycznych nie powodowała zagrożenia dla zdrowia i bezpieczeństwa użytkowników lub dla ich otoczenia. Dotyczy to zwłaszcza kwestii użytkowania tego typu produktów z uwzględnieniem normalnego zachowania dzieci. Należy przy tym pamiętać, że norma EN 62115 nie zawiera wszystkich wymagań bezpieczeństwa dotyczących zabawek i należy ją stosować łącznie z EN 71-1.
Przykłady zabawek wpadających pod normę EN 62115
Przykładem zabawek objętych zakresem niniejszej normy są:
- zestawy konstrukcyjne
- zestawy do doświadczeń
- zabawki funkcjonalne (modele mające funkcje podobne do urządzeń lub instalacji używanych przez dorosłych)
- zabawki komputerowe
- komputery zabawki.
Natomiast za elementy elektryczne i elektroniczne zabawki sugerujące, że towar podpada pod normę EN 62115 uznaje się między innymi oświetlenie, napędzane elementy wykonawcze czy sygnalizację dźwiękową.
Produkty wyłączone z normy EN 62115
Otóż norma EN 62115 nie dotyczy:
- zabawek z silnikami parowymi
- modeli dla dorosłych kolekcjonerów wykonanych w zmniejszonej skali
- lalek ludowych i dekoracyjnych oraz podobnych wyrobów przeznaczonych dla dorosłych kolekcjonerów
- sprzętu sportowego
- sprzętu wodnego przeznaczonego do użytkowania na głębokiej wodzie
- sprzętu przeznaczonego do zbiorowego użytkowania na placach zabaw
- urządzeń rozrywkowych (IEC 60335-2-82)
- zabawek profesjonalnych zainstalowanych w miejscach publicznych (centra handlowe, stacje itp).
Z czym wiąże się norma EN 62115?
Standardowo szczegółowej kontroli poddaje się oznakowanie i dołączone do produktu instrukcje. Oprócz tego zwraca się jednak uwagę na konstrukcję zabawek. Następnie przeprowadza się weryfikację poboru mocy, nagrzewania części składowych, wytrzymałości elektrycznej, odporności na wilgoć, ochrony przewodów, odstępów izolacyjnych powierzchniowych i powietrznych oraz odporności na wysoką temperaturę i żar.
Czy ładowarki to zabawki?
Z normy EN 62115 wynika, że za część zabawki nie uznaje się
- transformatorów do zabawek (IEC 61558-2-7 dla zasilaczy lub IEC 61558-2-7 i IEC 61558-2-16 dla zasilaczy impulsowych)
- ładowarek akumulatorów (IEC 60335-2-29)
- ładowarek akumulatorów przeznaczonych do użytkowania przez dzieci (IEC 60335-2-29 Załącznik AA).
Dotyczy to również sytuacji, gdy te produkty zostały dostarczane z zabawką. Poza tym warto pamiętać, że jeżeli opakowanie zabawki jest przeznaczone do zabawy, to uważane jest za część zabawki.
Kwestie bezpieczeństwa zabawek
Przed wprowadzeniem zabawek na rynek powinno się zwrócić uwagę na to, że za bezpieczeństwo zabawek odpowiada podmiot wprowadzający je do obrotu, czyli producent lub dystrybutor na europejskim rynku. Przy czym należy liczyć się również z tym, że produkt, który spełnia wszystkie normy, nie zawsze oznacza produkt bezpieczny. Wynika to przede wszystkim z tego, że twórcy standardów nie są w stanie przewidzieć zagrożeń związanych z wprowadzeniem na rynek produktów wykorzystujących innowacyjne rozwiązania technologiczne.
Normy dotyczące zabawek
W przypadku zabawek, zasadnicze wymagania bezpieczeństwa zawarte są w Dyrektywie w sprawie bezpieczeństwa zabawek [2009/48/WE]. Poza tym wszystkie zabawki powinny być zgodne z normą EN 71, która dotyczy zagrożeń innych niż te powodowane przez elektryczność. Dodatkowo obejmuje również wymagania bezpieczeństwa mające zastosowanie do wszystkich dostępnych na rynku typów i rodzajów zabawek. Tym samym zawiera kryteria odnośnie do właściwości mechanicznych, wytrzymałościowych, akustycznych, chemicznych oraz palności.
Oprócz tego w zależności od budowy lub użytych komponentów zabawka może podlegać również pod inne postanowienia. Otóż szczególną uwagę powinno się zwrócić również na dyrektywy:
- RoHS (w sprawie ograniczenia stosowania niektórych niebezpiecznych substancji w sprzęcie elektrycznym i elektronicznym),
- EMC (w sprawie kompatybilności elektromagnetycznej)
- WEEE (w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego).
Zabawki, które są zgodne z normą EN 62115 otrzymują oznakowanie CE.
Pełna treść normy EN 62115 dostępna jest pod tym adresem.
