Szukając alternatywy dla kosztownego transportu lotniczego oraz stosunkowo wolnego transportu morskiego, importerzy coraz chętniej decydują się na przewóz towarów wykorzystując pociąg z Chin. Zarówno przystępna cena oraz ładowność, jak i szybkość dostawy to czynniki wpływające na rosnące zainteresowanie tym środkiem transportu.
Pociąg z Chin do Polski wpisuje się w rozwijaną od wielu lat inicjatywę Nowego Jedwabnego Szlaku. Nakłady finansowe płynące z budżetu projektu będą miały istotny wpływ na usprawnienie naszej kolei, a tym samym wymiany handlowej między chińskimi dystrybutorami a polskimi importerami. Zachęcamy więc do zapoznania się ze szczegółami dotyczącymi transportu kolejowego z Chin do Polski.
Pociąg z Chin do Polski
Z biegiem lat do transportu towarów coraz częściej wykorzystuje się infrastrukturę kolejową. Dzieje się tak, ponieważ przewóz produktów za pośrednictwem kolei jest szybszy od stosunkowo taniego transportu drogą morską oraz tańszy od bardzo kosztownego transportu lotniczego. Czas tranzytu jest nawet o 50% krótszy niż transport morski i trwa około 16 dni na trasie Chiny-Polska.
Pociągi towarowe poruszające się między Chinami a Europą wykorzystywane są głównie do transportu ubrań, elektroniki, komponentów maszyn, części samochodowych, a także żywności (z zastrzeżeniem żywności przewożonej w kontenerach chłodzonych). Ilość przewozów towarów z Chin do Europy frachtem kolejowym wzrosła aż stukrotnie w latach 2011-2016. W 2019 pociągów, które pokonały tę trasę było już ponad 8 tysięcy.
Patrząc na mapę możemy zauważyć, że geograficzne położenie Polski jest bardzo korzystne i może być dla nas przepustką do stania się ważnym punktem na trasie Nowego Jedwabnego Szlaku. Oznaczałoby to znaczny rozwój infrastruktury oraz handlu dzięki chińskim inwestycjom, a także stworzyłoby lepsze warunki dla polskich importerów sprowadzających towary z Chin. Atrakcyjne położenie nie jest jednak wystarczające. Jednym z najistotniejszych problemów, które stanowią dla nas dużą przeszkodę, jest niedorozwój polskiego transportu kolejowego.
Z jakich miejscowości dociera pociąg z Chin do Polski?
Decydując się na transport importowanych produktów drogą kolejową, warto dowiedzieć się, z których chińskich terminali wyjeżdżają pociągi kierujące się do Polski. Poniżej przygotowaliśmy dla państwa listę terminali połączonych z polskimi miastami.
1. Terminal Chengdu
Trasa łącząca najważniejszy terminal w Chinach z polskim miastem Łodzią istnieje już od 2013 roku i była pierwszym takim połączeniem między Chinami a Polską. Pokonanie tej drogi przez pociągi towarowe zajmuje około dwa tygodnie. Od 2015 roku zostały uruchomione regularne kursy kolejowe na tej trasie. Łódź nie jest jednak jedynym miastem, do którego trafiają pociągi z tego terminala. Innym takim miastem jest Kutno. Trasa między Kutnem a Chengdu została otwarta w 2016 roku i pokonanie jej zajmuje około 11 dni.
2. Terminal Wuhan
Terminal, który również posiada połączenie z Łodzią. Przejazd pociągu po trasie łączącej chińskie miasto z Polską trwa piętnaście dni i prowadzi przez centralne oraz północno – wschodnie Chiny. Większość towarów przewożonych drogą kolejową z Wuhan do Europy to wyroby firmy Foxconn.
3. Terminal Xi’an
Terminal o istotnym znaczeniu dla inicjatywy Nowego Jedwabnego Szlaku, który ma stać się jego największym centrum dystrybucyjnym. Pociągi wyjeżdżające z Xi’an transportują głównie sprzęt mechaniczny, materiały budowlane, żywność oraz artykuły codziennego użytku. Docierają do polskich terminali w Sławkowie oraz Małaszewiczach w około 12 dni.
4. Terminal Suzhou
Kolejnym terminalem posiadającym połączenie z Polską jest terminal Suzhou. Pociągi z Suzhou pokonują trwającą około czternaście dni podróż do polskiej stolicy – Warszawy. Trasa powstała w ramach projektu AsstrA „Transport koleją z Chin”, a pociąg przemierzający drogę z chińskiego terminala do Polski jedzie koleją transsyberyjską.
Najważniejsze połączenia kolejowe między Chinami a Polską
1. Xi’an-Małaszewicze oraz Yantai-Małaszewicze
Warto wspomnieć również o jednym z najważniejszych miejsc transportowych w Europie, jakim jest Rejon Przeładunkowy Małaszewicze (RPM). Większość towarów transportowanych koleją z Chin do Europy przejeżdża przez centrum logistyczne Grupy PKP Cargo znajdujące się właśnie w Małaszewiczach. Tam następuje przeładunek z wagonów szerokotorowych na normalnotorowe. Pierwszy pociąg towarowy z chińskiego Xi’an przyjechał do Małaszewicz w 2019 roku, gdzie po przeładowaniu na terminalu firmy Adampol trafił do terminala kontenerowego DTC w Gdańsku. Przejazd przy wykorzystaniu tego połączenia trwa 12 dni, jednak istnieje możliwość skrócenia go nawet do 10 dni. Ponadto, w 2020 roku spółka DB Schenker uruchomiła nowy pociąg towarowy prowadzący z chińskiego miasta Yantai do Niemiec przez Małaszewicze. Cały kurs tego pociągu ma trwać 21 dni. Rejon Przeładunkowy Małaszewicze już wykorzystywany jest na dużą skalę, a modernizacja stworzyłaby dla niego możliwość stania się bardzo istotnym punktem na trasie Nowego Jedwabnego Szlaku.
2. Xi’an-Sławków
W styczniu 2020 roku oficjalnie została otwarta nowa linia kolejowa prowadząca z Chin do jednego z polskich miast – Sławkowa. Pociąg wyruszył z Państwa Środka z miejscowości Xi’an 24 grudnia 2019 roku i pokonał trasę 9477 kilometrów. Dojazd do Euroterminala Sławków LHS zajął mu 12 dni. Przetransportowane zostały nim takie towary jak sprzęt gospodarstwa domowego i elektroniczny oraz części do różnych urządzeń i maszyn. Uruchomienie połączenia daje duże możliwości do transportu towarów z Chin do Polski oraz do Europy przez Polskę na większą skalę. W Sławkowie znajduje się także początek stanowiącego alternatywę dla kolei transsyberyjskiej korytarza transportowego TMTM, co zwiększa jego szansę na odegranie znaczącej roli w tranzycie z Chin do Europy.
3. Chengdu-Łódź
Pierwszym połączeniem kolejowym z Chin do Polski była trasa łącząca miasto Chengdu z Łodzią. Już w 2013 roku przybył z Chin do Łodzi pociąg transportujący między innymi części samochodowe, sprzęt elektroniczny oraz użytku domowego, a także tekstylia. Od 2018 roku kursy między tymi miastami zaczęły odbywać się regularnie. Z początku większość przewożonych towarów stanowiły importowane chińskie produkty, ponieważ eksport z Polski do Chin odbywał się na znacznie mniejszą skalę. Z upływem czasu kolej kursująca między Łodzią a Chengdu zaczęła jednak transportować coraz więcej towarów również polskich eksporterów.
Kontenery wykorzystywane w transporcie kolejowym
Wyróżnia się wiele rodzajów kontenerów, o innych rozmiarach, ładowności oraz przeznaczeniu. Wybór odpowiedniego kontenera do transportu towarów jest kluczowy, aby mogły one bezpiecznie dotrzeć do miejsca docelowego. Importerzy decydujący się na wykorzystanie frachtu kolejowego powinni zapoznać się z typami kontenerów, które służą do przewozu ładunków koleją.
FCL (Full Container Load)
FCL jest to inaczej transport pełno-kontenerowy. Wybierając tę opcję, decydujemy się na wykorzystaniu całego kontenera przez jednego odbiorcę lub nadawcę. Ten rodzaj transportu często używany jest do przewozu większych ładunków i wiąże się z wykupieniem całego kontenera. W przypadku FCL wykorzystuje się kontenery uniwersalne 40’DV oraz 40’HC.
LCL (Less Container Load)
Skrót LCL oznacza transport drobnicowy, czyli przewóz mniejszych towarów w mniejszych ilościach. W tym przypadku wykorzystujemy jedynie część kontenera, a więc dzielimy jego przestrzeń wraz z ładunkiem należącym do innego klienta. Opcja ta wybierana jest głównie przy częstym transporcie niewielkich ładunków.
Dostępne rodzaje kontenerów w transporcie kolejowym:
Towary przewożone przez pociąg z Chin – ograniczenia
Przewóz rozmaitych ładunków drogą kolejową umożliwia nie tylko różnorodność kontenerów, ale także wagonów towarowych. Wyróżniamy takie wagony towarowe jak np. wagony kryte, wagony węglarki, wagony platformy, wagony chłodnie oraz wagony specjalne. Towary transportowane z Chin pociągami towarowymi to np. elektronika, sprzęt gospodarstwa domowego, zabawki, części samochodowe oraz tekstylia.
Należy jednak pamiętać, że mimo dostępnej rozmaitości wagonów, wciąż istnieją pewne ograniczenia dotyczące przewozu ładunków frachtem kolejowym. Poniżej przedstawiamy przykładowe towary, których nie przewieziemy pociągiem towarowym.
Jak możemy zauważyć w powyższej tabeli, towary takie jak np. ceramika, magnesy czy baterie w urządzeniach mogą być przetransportowane koleją lub nie. To, czy tego typu artykuły będziemy mogli dostarczyć pociągiem, zależy od naszego spedytora/przewoźnika. Decyzja ta zostanie podjęta po sprawdzeniu kodu HS towaru oraz jego karty charakterystyki.
- Kod HS
Jest to kod stworzony przez Światową Organizację Celną, przypisywany produktom w zależności od tego, do której grupy towarów należą. Każda z grup posiada swój własny, sześciocyfrowy kod HS, umożliwiający klasyfikację towarów. Na jego podstawie nalicza się ewentualne cło, podatki, a także inne opłaty.
- Karta charakterystyki MSDS
Karta charakterystyki MSDS (ang. Material Safety Data Sheet) jest dokumentem informującym o zagrożeniach, jakie może stworzyć określona substancja lub mieszanina chemiczna. Zawiera również podstawowe dane fizyko-chemiczne na jej temat. Opisuje metody minimalizacji ryzyka w kontakcie z nią oraz sposoby postępowania w wypadku niebezpiecznej sytuacji.
Dokumenty wymagane w transporcie kolejowym
Decydując się na transport towarów frachtem kolejowym, musimy także zwrócić uwagę na wymaganą do tego dokumentację. Poniżej sporządziliśmy listę dokumentów, o które należy zadbać w przypadku przewozu ładunku pociągiem.
1. List przewozowy
Jest to dokument konieczny do odprawy celnej, określający warunki umowy o przewóz towaru. Istnieje więcej niż jeden list przewozowy, a jego rodzaj zależy od rodzaju transportu oraz od wybranego spedytora. Listami przewozowymi dotyczącymi transportu kolejowego są CIM lub SMGS. List przewozowy powinien być sporządzony w 4 egzemplarzach i zostać przekazany nadawcy, przewoźnikowi oraz odbiorcy. Czwarty egzemplarz służy do celów administracyjnych. Dokument ten musi zawierać:
- dane dotyczące wysyłki
- dane odbiorcy
- informacje o przewoźniku dostarczającym przesyłkę
- informacje na temat przewożonego towaru
- dane na temat ładunku wymagającego specjalnego traktowania.
2. Deklaracja zgodności CE
Deklaracja świadcząca o zgodności towaru z dyrektywami tzw. „Nowego Podejścia”. Certyfikacja CE oznacza, że produkt został poddany kontroli pod kątem bezpieczeństwa dla użytkownika oraz produkcji zgodnej z poszanowaniem dla środowiska i zdrowia. Po jej przejściu towar musi zostać odpowiednio oznakowany. Należy pamiętać, że tylko niektóre produkty podlegają obowiązkowi posiadania certyfikacji CE.
Zachęcamy do zaznajomienia się również z naszym artykułem w pełni poświęconym deklaracji zgodności i oznaczeniu CE.
3. Świadectwo pochodzenia
Jest do dokument wskazujący kraj pochodzenia towaru, wymagany przez administrację celną w kraju importera. Służy np. do tego, aby mogły zostać zastosowane preferencje celne lub odpowiednie regulacje importowe w zależności od kraju.
4. Packing list
Inaczej jest to lista załadunkowa, która informuje o rodzaju oraz ilości transportowanego towaru.
5. Faktura handlowa
Dokument zawierający dane wymagane przez przepisy celne kraju, do którego importowany jest towar. Fakturę handlową na transportowane produkty wystawia osoba sprzedająca.
Pociąg z Chin a Incoterms 2020
Importerzy towarów zarówno z Chin, jak i innych zakątków świata, powinni zapoznać się z regułami Incoterms 2020 obowiązującymi środek transportu, którym są zainteresowani. Reguły Incoterms pozwalają na dokładne wyznaczenie obowiązków oraz podziału ponoszonych kosztów między sprzedającego oraz kupującego. Warto się więc z nimi zaznajomić, ponieważ dobranie odpowiedniej reguły może znacznie usprawnić naszą wymianę handlową.
Jeśli zdecydujemy się na wykorzystanie transportu kolejowego z Chin, będziemy mogli wybrać spośród aż 7 różnych reguł Incoterms 2020: EXW, FCA, CPT, CIP, DPU, DAP oraz DDP. Przybliżymy wybrane trzy reguły z tych, które dotyczą pociągu z Chin.
1. EXW (Ex Works)
Przy wykorzystaniu tej reguły, zaangażowanie oraz odpowiedzialność sprzedającego są dużo mniejsze, niż kupującego. Osoba kupująca zobowiązana jest zorganizować transport ładunku oraz pokryć wszelkie koszty. Towar uznaje się za nadany, kiedy zostanie wydany oraz pozostawiony do dyspozycji kupującego w wyznaczonym miejscu. Reguła EXW jest zalecana w przypadku przewozu towarów koleją.
2. DAP (Delivered at Place)
Wykorzystanie reguły DAP nakłada na sprzedającego obowiązek dostarczenia ładunku do wyznaczonego miejsca o ustalonym czasie. Ponosi on również odpowiedzialność za towar oraz jego koszty od chwili rozpoczęcia transportu do miejsca docelowego. Nabywca odpowiada natomiast za rozładunek oraz odprawę celną.
3. FCA (Free Carrier)
Zastosowanie reguły FCA zobowiązuje sprzedającego do pokrycia kosztów związanych z załadunkiem towaru, jego transportem oraz ubezpieczeniem do chwili przekazania go pierwszemu przewoźnikowi. Przewoźnika wyznacza kupujący. Ryzyko przenosi się na kupującego w momencie załadowania towaru.
Więcej informacji na temat Incoterms 2020 można znaleźć w naszym darmowym poradniku, gdzie szczegółowo opisaliśmy każdą z reguł.
Ile jedzie pociąg z Chin do Polski?
Cenną informacją dla importera jest między innymi czas trwania procedur zachodzących podczas przewozu towaru frachtem kolejowym z Chin. Jak długo trwa więc każdy z etapów transportu w przypadku pociągów?
- Złożenie towaru w terminalu: 2 – 3 dni
- Cut off, czyli czas przed odjazdem pociągu: 2 – 3 dni
- Transport towaru: 14 dni
- Odbiór i załadunek: 2 dni
- Odprawa towaru i dostawa: 2 dni
Pociąg z Chin a Nowy Jedwabny Szlak
Poruszając temat pociągu z Chin do Polski, nie można nie wspomnieć o tak istotnym dla dynamizacji globalnego transportu projekcie, jakim jest Nowy Jedwabny Szlak. Stwarza on dla nas bowiem okazję na zwiększenie znaczenia polskiego transportu kolejowego w skali światowej. Głównym celem jego powstania jest modernizacja już istniejącej infrastruktury transportowej, a także budowa nowej.
Nowy Jedwabny Szlak obejmuje 6 głównych korytarzy:
- Nowy Euroazjatycki Most Lądowy – najważniejszy korytarz Nowego Jedwabnego Szlaku, prowadzący od wschodniego wybrzeża Chin do Europy zachodniej
- Północny – łączący Chiny, Mongolię i Rosję
- Łączący Chiny z bliskim wschodem przez centrum Azji
- Korytarz Ekonomiczny Chiny – Pakistan
- Ekonomiczny Bangladesz – Chiny – Indie – Myanmar (Birma)
- Ekonomiczny Chiny – Półwysep Indochiński
Nowy Jedwabny Szlak ma włączać w obieg gospodarczy państwa położone wzdłuż jego przebiegu poprzez rozbudowę ich infrastruktury, rozwijanie stref ekonomicznych, a także budowę parków przemysłowych. Warto wspomnieć, że 30% handlu Chin to właśnie handel z krajami Nowego Jedwabnego Szlaku.
Mimo że Polska ma duży potencjał, aby chociaż jedno z jej miast zostało hubem na trasie Nowego Jedwabnego Szlaku, to najpierw musi ona zyskać na konkurencyjności logistycznej. W tym celu musimy zniwelować wiele opóźnień infrastrukturalnych, które działają na naszą niekorzyść.
Inicjatywa Jednego Pasa i Jednej Drogi jest ogromną szansą na postęp gospodarczy wielu państw, w tym Polski, a także ułatwienie wymiany handlowej między nimi. Dla krajów znajdujących się na jego trasie oznacza to nie tylko rozwój oraz modernizację infrastruktury, ale również nowe miejsca pracy. Jeśli chcemy więc stać się jednym z najważniejszych miejsc na Nowym Jedwabnym Szlaku, powinniśmy usprawnić polski transport kolejowy, aby był on efektywniejszy i atrakcyjniejszy dla właścicieli ładunków.
Więcej o Nowym Jedwabnym Szlaku można dowiedzieć się z naszego innego artykułu, skupionego ściśle na tym temacie.
