Oznaczenia zamieszczane na opakowaniach między innymi informują konsumentów, że wyroby spełniają wymogi bezpieczeństwa. Produkty przeznaczone do żywności to wyroby, z którymi stykamy się na co dzień, dlatego muszą one spełniać odpowiednie normy bezpieczeństwa. Na wyroby, które pozytywne przeszły badania zgodności, naniesione powinno być oznaczenie „do kontaktu z żywnością” – symbol kieliszka i widelca.
Symbol kieliszka i widelca
Oznaczenie „do kontaktu z żywnością” to rozpoznawany na świecie symbol kieliszka i widelca. Jego zamieszczenie wskazuje, że dany pojemnik (wyrób) został przetestowany i bezpieczne jest przechowywanie w nim żywności. Warto nadmienić, że symbol nie podlega modyfikacjom, a jego wzór jest uwarunkowany prawnie. Występuje on przede wszystkim na wyrobach do kontaktu z żywnością w Europie, Ameryce Północnej oraz w niektórych częściach Azji.
Jakich produktów dotyczy oznaczenie „do kontaktu z żywnością”?
Symbol kieliszka i widelca ma niezwykłe znaczenie, ponieważ w procesie produkcji i transportu żywności może mieć ona kontakt z produktami zawierającymi w swoim składzie tworzywa sztuczne, które nie muszą być opakowaniami. Oznacza to mianowicie przedmioty takie jak torby, wiadra czy rękawiczki. Zgodnie z prawem oznaczenie „do kontaktu z żywnością” określa materiały i wyroby dopuszczone do kontaktu z żywnością, które w momencie wprowadzania do obrotu nie miały z nią kontaktu (określone w Ustawie o bezpieczeństwie żywności i żywienia).
Dotyczy to zatem towarów:
- przeznaczonych do kontaktu z żywnością
- pozostających w kontakcie z żywnością
- które można przeznaczyć do kontaktu z żywnością
- względem których można w uzasadniony sposób oczekiwać, iż wejdą w kontakt z żywnością
- gdzie może nastąpić migracja składników do żywności (w przypadku zastosowania produktu w normalnych lub możliwych do przewidzenia warunkach).
Przykłady wyrobów do kontaktu z żywnością
- opakowania do żywności: karton, plastik, aluminium, drewno, guma, silikon
- tekstylia
- urządzenia kuchenne i gastronomiczne
- wyroby ceramiczne i szklane
- sztućce.
Oznaczenie „do kontaktu z żywnością” a wymagania prawne
Obowiązek stosowania oznaczenia „do kontaktu z żywnością” reguluje Rozporządzenie (WE) nr 1935/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością oraz uchylające dyrektywy 80/590/EWG i 89/109/EWG.
Gdzie umieścić oznakowanie kieliszka i widelca?
Należy zaznaczyć, że konieczność zamieszczenia symbolu kieliszka i widelca nie dotyczy produktów, które ze względu na posiadane właściwości są w oczywisty sposób przeznaczone do kontaktu z żywnością. W innym przypadku wystarczy zdefiniować zastosowanie, np. „widelczyk do deserów” lub „bezpieczne do użytku w kontakcie z żywnością”.
Zgodnie z treścią rozporządzenia materiały i wyroby wprowadzane do obrotu powinny być oznakowane w sposób widoczny, czytelny i trwały zgodnie z przepisami o ogólnym bezpieczeństwie produktów. Oprócz tego do oznakowania należy dołączyć:
- informację „do kontaktu z żywnością” lub szczególne wskazówki dotyczące korzystania z produktu
- nazwę lub nazwę handlową oraz adres lub informację o siedzibie producenta, przetwórcy lub sprzedawcy odpowiedzialnego za wprowadzenie ich do obrotu i mającego siedzibę na terenie Unii Europejskiej
- odpowiednie oznakowanie lub oznaczenia identyfikacyjne zapewniające możliwość śledzenia drogi materiału lub wyrobu
- wymagania dotyczące użytkowania stosowane w krajach oznaczenia
- informacje o ewentualnych składnikach uwalnianych podczas użytkowania wyrobu, ich dopuszczalne zastosowania, nazwa, ilość substancji uwalnianych przez aktywny składnik
- specjalne zalecenia (w niektórych przypadkach), których należy przestrzegać w celu bezpiecznego i właściwego używania produktu
- w przypadku niektórych wyrobów obowiązkowe jest udostępnienie organom Deklaracji zgodności (np. tworzywa sztuczne) na ich wniosek oraz test reports.
Jeśli produkt jest przeznaczony do sprzedaży detalicznej, to dane te należy umieścić na:
- materiałach i wyrobach albo na ich opakowaniu
- etykietach umieszczonych na materiałach i wyrobach albo na ich opakowaniu
- wyraźnie widocznej dla nabywców ulotce umieszczonej w bezpośrednim sąsiedztwie materiałów i wyrobów.
Przy czym należy pamiętać również o tym, że dopilnowanie wymogów związanych z odpowiednim użyciem oznaczenia „do kontaktu z żywnością” spoczywa na producencie, a w przypadku importu – importerze.
Certyfikat LFGB
Najważniejszym dokumentem prawnym dotyczącym bezpieczeństwa produktów wchodzących w kontakt z żywnością na rynku niemieckim, z uwzględnieniem norm Unii Europejskiej, jest ustawa spożywcza LFGB. Certyfikat LFGB wydawany na podstawie wyników testów obejmuje wszystkie etapy produkcji i przetwarzania produktów spożywczych, a także artykułów używanych w gospodarstwie domowym.
Testom zgodności z LFGB poddawane są m.in.:
- urządzenia i maszyny przetwarzające żywność
- tekstylia
- urządzenia gospodarstwa domowego
- kosmetyki
- wyroby tytoniowe
- wyroby, w których przechowuje się żywność i mają z nią styczność: pojemniki, pudełka, sztućce, naczynia, folia aluminiowa, papier do pieczenia.
Oznaczenie kieliszka i widelca – podsumowanie
Oznaczenie kontaktu z żywnością jest rozpoznawalne międzynarodowo. Umieszcza się go na wyrobach, które są w kontakcie z żywnością lub są do tego przeznaczone. Na rynku Unii Europejskiej ramy prawne wobec tego symbolu ustanawia Rozporządzenie (WE) nr 1935/2004. Jeśli importujesz produkty przeznaczone do kontaktu z żywnością na rynek Wspólnoty upewnij się, że spełniają one wymagania formalne.
Zapoznaj się z innymi oznaczeniami na wyrobach i opakowaniach.
