CFR (Cost and Freight) to jedna z reguł Incoterms 2020, dotycząca wyłącznie transportu wodnego, morskiego i śródlądowego. Tak jak w przypadku innych reguł z grupy C, przy CFR zasadnicze koszty dostarczenia ponosi osoba sprzedająca. Ryzyko zostaje natomiast przeniesione na importera w chwili nadania towaru. W tym artykule przybliżmy państwu regulację CFR oraz jakie inne obowiązki i opłaty narzuca na kupującego, oraz sprzedawcę.
Czym są reguły Incoterms 2020?
Incoterms 2020 to reguły opracowane przez Międzynarodową Izbę Handlową (ang. International Chamber of Commerce). Stanowią szeroko przyjęty na całym świecie zbiór regulacji, często stosowanych przy obrocie dobrami materialnymi. Służą do klarownego podziału obowiązków oraz ponoszonych kosztów między strony umowy sprzedaży.
Reguły Incoterms określają, kto zobowiązany jest do uiszczenia opłaty za transport, cło, a także ubezpieczenie przesyłki. Ustalają zakres odpowiedzialności stron oraz moment przeniesienia ryzyka ze sprzedającego na importera. Korzystanie z tych reguł jest fakultatywne, a więc obowiązuje jedynie w przypadku uzgodnienia tej kwestii przez obie strony.
Reguła CFR (Cost and Freight) – podział obowiązków
Według regulacji CFR sprzedający obciążony jest wszelkimi opłatami związanymi z dostarczeniem towarów do portu. Oznacza to, że ponosi większe koszty od importera. Opierając się o tę regułę, znaczne ryzyko utraty lub uszkodzenia towaru ponosi jednak kupujący. Ryzyko zostaje mu bowiem przekazane od momentu, w którym produkty przekroczą burtę statku podczas załadunku.
Jaki jest dokładny podział kosztów oraz obowiązków przy wykorzystaniu reguły CFR?
Podział kosztów
Sprzedający ponosi koszty:
- podatków i opłat celnych w kraju wytworzenia towaru
- uzyskania licencji eksportowej
- dostarczenia towarów do portu
- opłat portowych w porcie rozpoczęcia transportu
- załadunku towarów w porcie
- uzyskania licencji eksportowej
- kontroli jakościowej towaru, zważenia, zmierzenia oraz liczenia towaru, co jest konieczne przed załadowaniem go na statek
- dostarczenia dokumentu transportowego wystawionego na docelowy port przeznaczenia towaru, a także jego kopii elektronicznej
- tranzytu (opłaty, które w umowie przewozu były na rachunek eksportera)
- poświadczenia bezpieczeństwa przy eksporcie oraz bezpiecznego i należnego opakowania towaru.
Kupujący ponosi koszty:
- podatków w kraju docelowym
- ubezpieczenia podczas transportu
- przewozu towarów od portu docelowego do siedziby
- uzyskania licencji importowej, niezbędnej do transakcji oraz działań celno-importowych
- opłat celnych zarówno w krajach tranzytowych, jak i w docelowym
- opłat związanych z kontrolą przedwysyłkową towaru, jeśli nie jest ona obowiązkowa w kraju rozpoczęcia transportu
- poinformowania sprzedawcy o wyznaczonym terminie wysyłki towaru oraz porcie docelowym
- opłat wynikających z tranzytu towarów, chyba że coś innego zawarto w umowie przewozu
- rozładunku (w tym opłat nabrzeżnych oraz portowych), chyba że umowa stanowi inaczej.
Podział obowiązków
Do obowiązków sprzedającego należy:
- odpowiedzialność za załadunek w miejscu rozpoczęcia transportu
- zawarcie umowy przewozu
- dostarczenie towaru na statek wraz z fakturą handlową, w miejscu wyznaczonym przez importera
- zważenie, zmierzenie, przeliczenie oraz kontrola jakości towaru
- bezpieczne zapakowanie towaru, w celu zapobiegnięcia poniesienia zbędnego ryzyka
- spełnienie wszelkich wymogów bezpieczeństwa związanego z transportem do miejsca docelowego
- dostarczenie dokumentu transportowego, wystawionego na docelowy port przeznaczenia towaru, a także jego kopii elektronicznej
- dostarczenie importerowi informacji na jego koszt oraz ryzyko potrzebnych do uzyskania ubezpieczenia.
Do obowiązków kupującego należy:
- odebranie towaru w wyznaczonym miejscu oraz terminie, które zostały zawarte w umowie
- rozładunek towaru w porcie oraz jego transport od portu docelowego do siedziby
- poinformowanie sprzedawcy o wymaganym terminie wysyłki towaru i porcie przeznaczenia
- uzyskanie licencji importowej, koniecznej do transakcji
- kontrola przedwysyłkowa towaru, jeśli nie jest ona wymagana w kraju rozpoczęcia transportu
O czym należy pamiętać przy wyborze Incoterms 2020 CFR?
Regulacja CFR nie zobowiązuje obu stron transakcji do zawarcia umowy ubezpieczenia. Importer może zawrzeć taką umowę na własny koszt oraz ryzyko. Reguła nie wymaga od sprzedającego poniesienia kosztów ubezpieczenia (od momentu załadunku w porcie nadania). Co więcej, na kupującego spada odpowiedzialność za ryzyko utraty lub uszkodzenia towaru, jeśli nie poinformował on sprzedawcy o terminie wysyłki i porcie docelowym.
Należy pamiętać, że CFR odnosi się wyłącznie do transportu wodnego, morskiego i śródlądowego. Sprzedający zobowiązany jest dostarczyć importerowi dokument przewozowy do wskazanego portu docelowego, na własny koszt.
Dokument przewozowy:
- musi odnosić się do towarów objętych umową
- być datowany w terminie zgodnym z wysyłką
- umożliwiać kupującemu sprzedaż towarów w tranzycie przez dostarczenie dokumentu do następnego nabywcy lub poprzez zgłoszenie do przewoźnika.
Incoterms 2020 CFR a inne reguły
Inną regułą Incoterms dotyczącą jedynie transportu wodnego jest FOB (Free on Board). Przy regulacji FOB, tak jak w przypadku CFR, ryzyko zostaje przeniesione ze sprzedającego na importera w momencie nadania towaru. Również koszty związane z ubezpieczeniem, które ponosi sprzedawca, nie będą go obowiązywać od chwili załadowania towaru w porcie nadania. Różnić będzie się jednak zakres innych opłat, które musi uiścić eksporter. Według FOB, sprzedający poniesie jedynie koszty transportu towaru do portu nadania. Za dostarczenie go do portu docelowego będzie zobowiązany zapłacić kupujący.
Zainteresowani również transportem lądowym, mogą powołać się na przykład na regulację CPT (Carriage Paid To). Odnosi się ona do wszystkich rodzajów transportu, w tym morskiego, lotniczego, kolejowego i drogowego. W przypadku CPT sprzedający ponosi opłaty za fracht do wyznaczonego w umowie miejsca. Jeśli chodzi o kwestię ryzyka, zostaje ono przeniesione w chwili nadania towaru na importera.
Korzystanie z regulacji Incoterms 2020, mimo że jest fakultatywne, może znacznie ułatwić obrót towarami. W dużym stopniu wpływa na usprawnienie procesu zawarcia umowy między stronami transakcji oraz pozwala na szczegółowe wyznaczenie ich obowiązków. Aby podczas wymiany handlowej uniknąć wątpliwości dotyczących zakresu odpowiedzialności i ponoszonych kosztów, warto skorzystać z odpowiedniej reguły Incoterms 2020.
