Importując towary do Unii Europejskiej niezmierne ważne jest, by spełniały one wszelkie wymagania na rynku docelowym. W tym celu, są one poddawane testom i ocenie zgodności przez jednostki notyfikowane. Laboratoria notyfikowane są upoważnione do przeprowadzenia badań wyrobu na zgodność z normami na rzecz producenta chcącego dowieść kompatybilności.
Weryfikowanie zgodności z normami
Laboratoria jako jednostki notyfikowane przeprowadzają badania na wyrobach w zakresie spełniania wymogów określonych w normach. Normy te mają na celu m.in. zapewnienie bezpieczeństwa ludzi, zazwyczaj podczas użytkowania danego produktu, a także środowiska. Normy zharmonizowane to zaś Normy Europejskie opracowane przez europejskie organizacje normalizacyjne. Normy zharmonizowane są częścią prawa Unii Europejskiej i na ich podstawie wyroby muszą spełniać określone dla nich wymagania.
Przeprowadzenie oceny zgodności z wymaganiami zasadniczymi jest obowiązkowe, zapisane w prawodawstwie. Dane przepisy określają, czy producent może ją samodzielnie przeprowadzić lub czy jest on zobowiązany do skorzystania z usług strony trzeciej, czyli jednostki notyfikowanej. Badania mogą mieć m.in. na celu uzasadnienie umieszczenia oznakowania CE w przypadku Dyrektyw Nowego Podejścia, lub zbadanie zgodności z wytycznymi w rozporządzeniu REACH czy dyrektywie ws. ogólnego bezpieczeństwa produktów.
Laboratoria notyfikowane
Laboratoria notyfikowane są zobowiązane do obiektywnego przeprowadzenia ocen zgodności. Takie laboratoria są umieszczone w wykazie jednostek notyfikowanych w poszczególnych dyrektywach. Prawodawstwo wskazuje, jakie są etapu całego procesu:
- Laboratoria notyfikowane wykonują badania wyrobów, jeżeli jest to wymagane.
- Notyfikowane jednostki kontrolujące sprawdzają, czy wyrób jest zgodny z wymaganiami.
- Notyfikowane jednostki certyfikujące dokonują certyfikacji wyrobów.
- Po uzyskaniu pozytywnego wyniku, wydawany zostaje certyfikat zgodności.
Jeśli na przykład dany produkt nie spełnia wymagań normatywnych, laboratorium może wskazać producentowi, jak wyeliminować nieprawidłowości.
Przykładem akredytowanego laboratorium badawczego na terenie Polski jest laboratorium Uniwersytetu Gdańskiego. Otrzymało ono akredytację na badanie produktów rolnych, w tym paszy dla zwierząt. Na takich produktach wykonuje się badania biologicznie, biochemiczne oraz mikrobiologiczne.
Innym przykładem jest Laboratorium Badań Ogniowych. To laboratorium notyfikowane przeprowadza badania ogniowe, mechaniczne, badania metalograficzne oraz właściwości fizycznych na takich wyrobach jak:
- wyroby, materiały oraz obiekty budowlane
- chemikalia, kosmetyki, wyroby chemiczne (również nawozy i farby)
- wyroby i wyposażenie elektryczne, telekomunikacyjne i elektroniczne
- meble
- wyroby z tworzyw sztucznych i gumy
- tekstylia i skóra, tkaniny, przędza, odzież oraz wyroby gotowe
- pojazdy
- inne wyroby.
Organizacje w ramach zgodności
International Laboratory Accreditation Cooperation (ILAC)
ILAC to globalna organizacja zrzeszająca jednostki akredytujące na całym świecie, prowadzące akredytację głównie laboratoriów badawczych, wzorcujących oraz medycznych, oceniających zgodność. Porozumienie ILAC MRA umożliwia wzajemne uznawanie oceny jednostek do niego należących.
Lista członków zrzeszonych w ramach ILAC: ilac.org/signatory-search
International Accreditation Forum (IAF)
IAF to międzynarodowa organizacja, która zrzesza jednostki akredytujące na całym świecie, prowadzące akredytację jednostek certyfikujących systemy zarządzania, wyroby i usługi, osoby i inne programy z zakresu oceny zgodności. Ma ona na celu wsparcie handlu oraz promowanie usuwania barier handlowych, co wyrażone jest w jej motto: „raz badany lub certyfikowany – wszędzie akceptowany”. Dzięki porozumieniu IAF MLA, opinie wyrażane przez akredytowane jednostki oceniające zgodność w jednej części świat są również ważne na całym globie.
Lista członków zrzeszonych w ramach IAF: iaf.nu//articles/IAF_MEMBERS_SIGNATORIES/4
European co-operation for Accreditation (EA)
European co-operation for Accreditation nie jest organizacją ogólnoświatową, lecz skupiającą się na Europie. Zrzesza ona krajowe jednostki akredytujące, które oficjalnie zostały zaakceptowane przez rządy danych państw do oceny organizacji świadczących usługi w zakresie weryfikacji, certyfikacji, inspekcji, badań i wzorcowań (usługi oceny zgodności). Ułatwia ona swobodny międzynarodowy przepływ towarów i usług, a także zapewnienia bezpieczeństwo oraz ochronę zdrowia konsumentów i środowiska. European co-operation for Accreditation jest członkiem zarówno ILAC jak i IAF.
Lista członków zrzeszonych w ramach EA: european-accreditation.org/ea-members/directory-of-ea-members-and-mla-signatories
Polskie Centrum Akredytacji (PCA)
Jedną ze stron porozumień ILAC MRA oraz IAF MLA oraz jest Polskie Centrum Akredytacji. Akredytuje ono między innymi:
- laboratoria wzorcujące w odniesieniu do PN-EN ISO/IEC 17025:2005 / PN-EN ISO/IEC 17025:2018-02, pełna lista laboratoriów wzorcujących
- laboratoria badawcze w odniesieniu do PN-EN ISO/IEC 17025:2005 / PN-EN ISO/IEC 17025:2018-02; pełna lista laboratoriów badawczych
- jednostki certyfikujące wyroby w odniesieniu do PN-EN ISO/IEC 17065:2013-03; pełna lista jednostek.
China National Accreditation Service for Conformity Assessment (CNAS)
Do obydwu porozumień przystąpiła także CNAS, krajowa jednostka akredytująca Chińskiej Republiki Ludowej. Spis laboratoriów można znaleźć na tej podstronie CNAS. Należy wybrać interesujący typ jednostki oraz zastosować filtry dla uzyskania trafniejszych wyników.
Gdzie znaleźć jednostki i laboratoria notyfikowane w UE?
Obszerną bazą jednostek notyfikowanych na obszarze Unii Europejskiej jest NANDO (akronim New Approach Notified and Designated Organisations). Jednostki zawarte w bazie, zatwierdzone przez Komisję Europejską, mogą wydać sprawozdanie z badań lub certyfikat w zakresie danych dyrektyw.
Poniżej przedstawiamy przykładowe jednostki notyfikujące prowadzące działalność na terenie Polski:
- TUV Rheinland Polska Sp. z o.o. w zakresie: 2008/57/WE, (UE) nr 305/2011, 2014/68/UE
- Urząd Dozoru Technicznego w zakresie: 92/42/EWG, 2000/14/WE, (UE) nr 305/2011, 2006/42/WE, 2010/35/UE, 2014/34/UE, 2014/29/UE, 2014/33/UE, 2014/30/UE, 2014/68/UE, (UE) 2016/426
- Transportowy Dozór Techniczny w zakresie: 2008/57/WE, (UE) nr 305/2011, 2006/42/WE, 2010/35/UE, 2014/34/UE, 2014/33/UE, 2014/68/UE, (UE) 2016/426
- KSC Poland Sp. z o.o. w zakresie 2014/34/UE
- Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego Centrum Certyfikacji Jakości w zakresie: 2013/29/UE
- ICR Polska Sp. z o.o. w zakresie 2006/42/WE, 2014/34/UE, 2014/30/UE, 2014/53/UE
- Instytut Technologii Tekstylnych CERTEX Sp. z o.o. w zakresie: (UE) 2016/425
- Polskie Centrum Badan I Certyfikacji S.A. w zakresie: (UE) nr 305/2011, 98/79/WE, 93/42/EWG, 90/385/EWG
- Instytut Techniki Górniczej Komag w zakresie: 2006/42/WE, 2014/34/UE, 2009/48/WE
- Energo-moc Wzorcownia Sp. z o.o. w zakresie 2014/32/UE.
Pełna lista znajduje się na podstronie NANDO.
Laboratoria notyfikowane w Chinach
Chiny to jeden z najczęstszych źródeł importu, dlatego też wiele akredytowanych laboratoriów przeprowadza oceny zgodności na terenie Państwa Środka. Niektóre z nich to:
QIMA
QIMA wcześniej było znane pod nazwą Asiainspection. Siedziba główna przedsiębiorstwa znajduje się w Hongkongu. QIMA posiada sześć laboratoriów w Hongkongu, Wenzhou oraz Hangzhou. Oferują one usługę oceny zgodności w szerokiej gamy wyrobów: okularów, artykułów promocyjnych, żywności, tekstyliów, odzieży, zabawek, produktów przeznaczonych dla dzieci i wiele więcej. Laboratoria sprawdzą m.in. zgodność z dyrektywą REACH, RoHs oraz normą EN 71.
TUV
Nr jednostki notyfikowanej: 0197 (Niemcy)
TUV to niemieckie przedsiębiorstwo świadczące usługi kontrolne na całym świecie. Laboratoria przeprowadzają zgodność oceny w zakresie np. dyrektywy REACH oraz związanych z oznakowaniem CE. Oddziały TUV w Chinach znajdują się m.in. w Pekinie, Changsha, Chengdu, Chongqingu, Hongkongu, Kantonie czy Xiamen.
CMA Testing
CMA (Chinese Manufacturing Association) Testing, tak jak QIMA, posiada siedzibę główną w Hongkongu. Ten niezależny organ zajmuje się testowaniem takich wyrobów jak:
- zabawki
- opakowania
- wyroby do kontaktu z żywnością i żywność
- produkty farmaceutyczne
- urządzenia elektryczne i elektroniczne
- tekstylia i odzież
- meble
- kosmetyki
- produkty higieny osobistej.
CMA Testing prowadzi ocenę zgodności w zakresie REACH, WEEE & RoHS, ErP i innych regulacji.
Intertek
Nr jednostki notyfikowanej: 2575 (Włochy)
Intertek to globalne przedsiębiorstwo z tysiącem placówek na całym świecie, z siedzibą w Londynie. Intertek działa na terenie Chin od ponad trzech dekad i posiada dwadzieścia działających tam laboratoriów. Prowadzą one oceny zgodności dóbr konsumenckich, urządzeń elektrycznych i wiele innych.
SGS
Nr jednostki notyfikowanej: 0598 (Finlandia)
SGS to jedno z najstarszych i najbardziej rozpoznawalnych przedsiębiorstw zapewniających zgodność i jakość. Sieć placówek firmy SGS obejmuje ponad 2600 oddziałów i laboratoriów rozsianych po całym globie. Laboratoria na terenie Chin znajdują się przede wszystkim w Szanghaju, Pekinie, Kantonie czy Tianjinie, ale także w Changzhou, Hangzhou oraz Urumqi i wielu innych miastach. Prowadzą oceny zgodności wyrobów m.in. z branży budowalnej, chemicznej, żywności i wszelakich dóbr konsumpcyjnych.
Bureau Veritas
Nr jednostki notyfikowanej: 1370 (Włochy)
Bureau Veritas to międzynarodowa niezależna i akredytowana jednostka certyfikująca. W Chinach działa kilkanaście laboratoriów Bureau Veritas – m.in. w Dongguan, Szanghaju, Wenzhou i Kantonie.
Prowadzi ona badania na wyrobach i surowcach typu:
- produkty rolne
- metale i minerały
- węgiel i koks
- metale szlachetne
- ropa naftowa i produkty chemiczne
- paliwo morskie.
Laboratoria notyfikowane a fałszywe certyfikaty
Aby zmniejszyć prawdopodobieństwo otrzymania fałszywego certyfikatu czy innych dokumentów oraz zapobiec nieprzyjemnościom przy odprawie celnej, należy zweryfikować otrzymaną dokumentację. Należy przede wszystkim:
- Sprawdzić podmiot, który wydał certyfikat.
- Wyszukać podaną jednostkę na liście podmiotów, które są uprawnione do wystawiania certyfikatów w danym zakresie.
- Potwierdzić numer widniejący na certyfikacie w bazie.
Jak zostało już wspomniane, jednostki i laboratoria notyfikowane zaakceptowane przez organy UE znajdują się w bazie NANDO. Jeśli np. produkty są importowane z Chin i to tam przeprowadzona została ocena zgodności, dana jednostka nie pojawi się na liście NANDO. Chińskie laboratoria należy wyszukać w bazie CNAS.
Warto pamiętać, że bez sprawozdania z badań (test reports), certyfikat jest bezwartościowy. Sprawozdanie z badań jest wymagane, by można było nałożyć np. oznaczenie CE.
Aby mieć 100% pewności, że dokumenty są autentyczne, skorzystaj z naszych usług weryfikacji.
