Inkaso dokumentowe (ang. documentary collection) jest to warunkowa forma płatności. W skrócie polega ona na wydaniu przez bank eksportera dokumentów handlowych lub finansowych bankowi importera, o ile ten spełni warunki umowy i dostarczy eksporterowi określoną sumę pieniędzy.
Czym inkaso dokumentowe różni się od innych rodzajów inkasa?
Podmiotem inkasa dokumentowego, w przeciwieństwie do inkasa finansowego (ang. clean collection), są dokumenty handlowe (faktury, dokumenty transportowe np. list przewozowy, dokumenty stwierdzające tytuł własności, dokumenty ubezpieczeniowe, dokumenty załadowcze) lub dokumenty handlowe z dołączonymi dokumentami finansowymi. W przypadku inkasa finansowego podmiotem są jedynie dokumenty finansowe np. pokwitowanie otrzymania należności.
Inkaso dokumentowe często stosowane jest w sytuacjach, gdy handlujemy z kimś spoza terytorium naszego kraju. Stanowi ono zabezpieczenie zarówno dla importera jak i eksportera. Jest ono również opcją tańszą niż akredytywa (L/C), w przypadku której bank ponosi koszty niespłaconych przez dłużnika zobowiązań.
Inkasa dzielą się również na gotówkowe (ang. D/P – Documents against Payment) i akceptacyjne (ang. D/A – Documents against Acceptance). Istnieje także inkaso towarowe, w przypadku którego importer otrzymuje zamówiony towar jedynie po przelaniu pieniędzy na konto banku.
Inkaso dokumentowe – strony
- zleceniodawca (eksporter) – składa w banku zlecenie inkasowe i dokumenty handlowe
- bank zleceniodawcy – przyjmuje od eksportera zlecenie i dokumenty, po czym przekazuje bankowi inkasującemu
- płatnik (importer) – wykupuje inkasowane dokumenty
- bank inkasujący – wydaje importerowi dokumenty po zainkasowaniu określonej należności finansowej.
Jak uzyskać inkaso dokumentowe?
- Importer i eksporter zawiązują umowę.
- Eksporter składa instrukcję inkasową oraz dokumenty w swoim banku.
- Bank zleceniodawcy przekazuje wszystko bankowi importera.
- Importer dokonuje określonej wpłaty i otrzymuje od banku dokumenty.
- Bank importera przekazuje pieniądze bankowi zleceniodawcy.
- Eksporter otrzymuje pieniądze.
Zalety i wady płatności inkasem dokumentowym
Inkaso dokumentowe zapewnia poczucie bezpieczeństwa zarówno importerowi, jak i eksporterowi.
- Z perspektywy eksportera, inkaso dokumentowe to możliwość kontroli nad towarem, niskie ryzyko i niskie koszty.
- Z perspektywy importera, inkaso jest tańszym i mniej skomplikowanym procesem niż akredytywa dokumentowa. Ma on również możliwość odroczenia zapłaty do momentu odebrania zamówionego towaru.
Ryzyko natomiast wiąże się przede wszystkim z możliwością odmowy zapłaty przez importera. Istnieje również wyższe niż w przypadku akredytywy prawdopodobieństwo, że eksporter nie dopełni wszystkich warunków umowy i przesłane przez niego dokumenty nie będą spełniać naszych wymagań. Żaden z banków nie ma obowiązku sprawdzenia przedstawionych dokumentów oraz nie ponosi odpowiedzialności za transakcję.
Inkaso dokumentowe – podsumowanie
Inkaso dokumentowe to jedna z wielu form płatności, które możemy wykorzystać np. w przypadku importu z Chin. Jest ona rekomendowana szczególnie w przypadku, gdy mamy już pewne zaufanie do kontrahentów handlowych, ponieważ w innym wypadku istnieje ryzyko niespełnienia przez którąś ze stron warunków umowy.