Opakowanie ma za zadanie zabezpieczać zapakowany towar przed wpływami otoczenia zarówno podczas transportu, jak i przechowywania. Jednak oprócz tego, że opakowanie chroni towar przed uszkodzeniami i obniżeniem wartości, jest również nośnikiem niezbędnych informacji. Wszystkie produkty w opakowaniach, które są przedmiotem wymiany handlowej, muszą być odpowiednio oznakowane w celu przekazania nabywcom informacji o cechach i właściwościach nabywanego towaru. Znakowanie polega na umieszczeniu umownych symboli (napisów, grafik, cyfr) na zewnętrznej stronie opakowania. Informacje na opakowaniu o tym, kto wyprodukował dany produkt i czy zrobił to zgodnie z obowiązującymi przepisami, muszą być łatwo dostępne dla kupującego. Co powinno znaleźć się na opakowaniu produktu importowanego z Chin?
Rodzaje znaków na opakowaniach produktów
Informacje na opakowaniu produktu dzielą się na:
- Znaki zasadnicze – służą do identyfikacji towaru i producenta. Określają nazwę handlową użytkową lub chemiczną wyrobu, pełną lub skróconą nazwę firmy wytwórcy, znak towarowy.
- Znaki informacyjne – informacje o niektórych cechach wyrobu, umożliwiające rozpoznanie właściwości, przydatności, ilości towaru. Obejmują między innymi gatunek, znaki jakości i bezpieczeństwa, skład towaru, numer serii produkcyjnej, kraj pochodzenia, sposób użycia, datę produkcji, datę ważności.
- Znaki manipulacyjne – nakazują określony sposób obchodzenia się z towarem w czasie transportu i przechowywania oraz ostrzegają przed ewentualnymi stratami. Na przykład: chronić przed wilgocią, chronić przed nagrzaniem, ostrożnie kruche.
- Znaki niebezpieczeństwa – wskazują na szczególne cechy towaru, które mogą być groźne dla ludzi i otoczenia, na przykład materiały wybuchowe, trujące, łatwopalne, radioaktywne, żrące. Podają także niezbędne środki ostrożności, związane z czasem składowania, transportem czy magazynowaniem.
- Znaki ekologiczne – pokazują, że wybrany produkt spełnia kryteria ochrony środowiska. Dotyczą zarówno etapu produkcji towaru, jak i postępowania z opakowaniem lub produktem, na przykład: wyrób zgodny z normami UE, produkt nie był testowany na zwierzętach, opakowanie nadaje się do wielokrotnego użytkowania, opakowanie nadaje się do recyklingu.
- Znaki marketingowe (reklamowe) – ich podstawowym celem jest zachęcenie do kupna i użytkowania towaru, na przykład informacja o promocji.
Jakie informacje muszą znaleźć się na opakowaniach produktów importowanych z Chin?
Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej podaje w art. 20 jakie informacje powinny znaleźć się na produktach wprowadzonych do obrotu na terytorium Polski. Zgodnie z tym przepisem przedsiębiorca musi zamieścić na towarze, jego opakowaniu, etykiecie lub instrukcji informacje w języku polskim określające producenta lub importera oraz umożliwiające identyfikację produktu. Wymagane informacje na opakowaniu to:
- znak firmowy – pełna lub skrócona nazwa zakładu wytwórcy i adres, a także państwo siedziby wytwórcy, jeśli znajduje się ona poza terytorium państw członkowskich UE i EFTA
- nazwa produktu – nazwa handlowa użytkowa lub chemiczna wyrobu, np. cukier, mydło
- zastosowanie towaru – jeśli nie jest ono oczywiste, np. środek owadobójczy
- inne oznaczenia i informacje wymagane na podstawie odrębnych przepisów.
Do niedawna istniał obowiązek umieszczania na opakowaniach adresu dystrybutora, mającego siedzibę w Polsce. Aktualnie nie ma już tego obowiązku. Należy jednak zwrócić uwagę na to, że w przypadku niektórych produktów sposób oznakowania określają odrębne przepisy. Dotyczy to żywności, wyrobów medycznych, kosmetyków i zabawek.
Made in China czy Made in PRC?
W przypadku importu z Chin należy pamiętać, że jeśli producent ma siedzibę poza Europejskim Obszarem Gospodarczym (obejmującym Unię Europejską oraz Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu), wśród informacji na opakowaniu konieczne jest podanie nazwy państwa, w którym znajduje się siedziba producenta. Pod żadnym pozorem nie można podjąć próby ukrycia państwa pochodzenia towaru, ani też wprowadzać konsumentów w błąd, podając nieprawdziwe informacje na opakowaniu.
Przedsiębiorcom zależy na tym, by sprzedawane produkty robiły jak najlepsze wrażenie na potencjalnych nabywcach. „Made in China” przez lata kojarzone było z tanią tandetą, dlatego oznaczenie tego rodzaju mogło osiągać skutek odwrotny do zamierzonego. Dziś produkty „made in China” coraz częściej odznaczają się wysoką jakością, a konsumenci powoli przekonują się do tego typu metki. Chińscy producenci, chcąc zachęcić do kupna swoich produktów, zaczęli oznaczać swoje produkty „made in PRC”. Wielu nieświadomych konsumentów, unikając produktów „made in China”, sięga właśnie po towary „made in PRC”. Wielu nie zdaje sobie sprawy, że skrót ten oznacza People’s Republic of China, czyli właśnie Chińską Republikę Ludową. Oba te oznaczenia są poprawne i nie istnieją przepisy regulujące, które z nich należy umieścić na produkcie.
Ważne oznaczenia i informacje na opakowaniu produktu
Dla różnych rodzajów produktów wymagane są różne oznaczenia. Na przykład na opakowaniach niektórych towarów niezbędne jest umieszczenie oznakowania CE. Wskazuje ono, że produkt został wytworzony zgodnie z europejskimi normami. Jest wymagane w przypadku m.in. maszyn, zabawek, wyrobów medycznych czy sprzętów zasilanych prądem z sieci. Oznakowanie CE nie jest wymagane w przypadku dużej gamy produktów, takich jak meble, odzież czy artykuły do kontaktu z żywnością. Jednak mogą one potrzebować innych certyfikatów. Oznaczenia CE – Conformité Européenne nie należy mylić z oznakowaniem CE – China Export, które jest łudząco podobne. Nie potwierdza ono przeprowadzenia badań nad produktem.
Dodatkowe oznaczenia obowiązują sprzedawców sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Zgodnie z europejską dyrektywą WEEE (ZSEE – zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny), tego typu sprzęt należy oznaczać symbolem przekreślonego śmietnika. Oznacza to, że nie wolno wyrzucać odpadów tego sprzętu wraz z innymi śmieciami. Innym przykładem dodatkowego oznakowania są zabawki, w których przypadku wymagane są informacje na opakowaniu o przeznaczeniu dla danej grupy wiekowej. Etykiety produktów spożywczych dodatkowo muszą zawierać informacje m.in. o wykazie składników, wartości odżywczej, ilości netto, specjalnych warunkach przechowywania i terminie przydatności do spożycia. Importując konkretny produkt z Chin należy więc sprawdzić, jakie dodatkowe oznaczenia powinny znaleźć się na jego opakowaniu.
Oprócz odpowiedniego oznakowania, przedsiębiorcy, którzy wprowadzają na polski rynek importowane produkty, muszą pamiętać również o dołączeniu instrukcji i ostrzeżeń, które umożliwiają bezpieczne użytkowanie. Zgodnie z ustawą o języku polskim, wszelkie warunki gwarancji, instrukcje obsługi czy informacje o właściwościach towarów muszą być po polsku.
