Fumigacja to proces eliminacji szkodników przy pomocy dymu, gazu lub innej metody. Stosowany jest przede wszystkim w rolnictwie i ogrodnictwie, przemyśle drzewnym, przetwórstwie, transporcie (przy użyciu drewnianych opakowań czy palet), budownictwie oraz archiwizacji. W przypadku importu lub eksportu należy upewnić się, że używane przez nas drewniane opakowania poddane zostały procesowi fumigacji i posiadają standard ISPM 15.
Ze względy na ryzyko przemieszczania się szkodników między krajami, wiele z nich (łącznie z Chinami i Unią Europejską) wymaga od importerów używania drewnianych opakowań i palet, które zostały oznaczone symbolem IPPC. Oznacza on, że drewno zostało poddane procesowi fumigacji zgodnie ze standardem ISPM 15 Międzynarodowej Konwencji Ochrony Roślin (IPPC). Polskę w IPPC reprezentuję PIORIN – Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa.
Jak wygląda oznaczenie IPPC?
Każde zdezynfekowane opakowanie drewniane powinno posiadać wypalony znak IPPC:
XX oznacza kod ISO, a 000 to numer nadany przez Krajową Organizację Ochrony Roślin. YY oznacza natomiast informacje na temat sposobu zabezpieczenia drewna i może przedstawiać się w następujący sposób:
- DB (ang. debarked) – mechaniczna obróbce usuwającej pozostałości kory drzewnej
- MB (ang. methyl bromide) – eliminacja szkodników bromkiem metylu (obecnie zakazany na terenie UE)
- HT (ang. heat treatment) – komorowe suszenie w wysokiej temperaturze przez określony czas.
W przypadku suszenia drewna, temperatura powinna osiągnąć ok. 56 stopni Celsjusza przez 30 minut.
Znak lub pieczątka muszą być zgodne z postanowieniami ISPM 15 i powinny znajdować się na każdym drewnianym opakowaniu lub palecie.
Oznakowanie powinno zawierać również logo firmy dokonującej fumigacji oraz kod producenta preparatu, którym okadzono drewno.
Gdzie wymagany jest standard ISPM 15?
Listę krajów, które wdrożyły standard ISPM 15 można znaleźć na stronie FAO (Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa). W granicach Unii Europejskiej w dużej mierze standard ISPM 15 nie jest wymagany – jedynym wyjątkiem jest Portugalia. Świadectwo fitosanitarne dla opakowań z drewna surowego jest natomiast wymagane w transporcie międzynarodowym.
Jakie opakowania nie podlegają fumigacji?
Fumigacji nie podlegają opakowania o grubości 6 mm lub cieńszych oraz opakowania z drewna przetworzonego lub materiałów drewnopodobnych wyprodukowanych z użyciem kleju, wysokiej temperatury i ciśnienia.
Fumigacja a opakowania z materiałów innych niż drewno
W transporcie coraz częściej używane są palety plastikowe, metalowe lub kartonowe. Tak samo jak palety ze sklejki, nie podlegają one procesowi fumigacji.
Więcej o różnych rodzajach palet dowiesz się z naszego wcześniejszego wpisu – palety z Chin.
Certyfikat fumigacji
Po przeprowadzonej fumigacji i oznakowaniu drewnianych opakowań czy palet, firma świadcząca usługi fumigacyjne powinna wystawić świadectwo fumigacji oraz raport z przeprowadzonych zabiegów. W Polsce certyfikaty te zatwierdzone są przez Instytut Technologii Drewna.
Czym może grozić brak świadectwa fumigacji?
Niedopilnowanie obowiązku fumigacji może skutkować zatrzymaniem towaru na granicy. Może on zostać objęty dodatkowymi opłatami lub odesłany do kraju eksportu.
W przypadku transportu drobnicowego, jeśli jeden importer nie dopilnuje obowiązku fumigacji, cały towar zostaje zatrzymany i żaden importer nie może odebrać swojej wysyłki.
Proces fumigacji może zostać zlecony na terenie kraju importu, ale jest to proces długotrwały i kosztowny. Fumigacji zostaje poddana cała zawartość kontenera, więc część towarów może zostać uszkodzona. Opcja ta nie jest możliwa w przypadku produktów spożywczych.
Fumigacja a Brexit
Wielka Brytania, a konkretniej Zjednoczone Królestwo, nie jest już dłużej częścią Unii Europejskiej. Decyzja ta wpłynęła między innymi na zmianę wymogów fitosanitarnych wobec produktów wwożonych do Wielkiej Brytanii i z niej wywożonych.
Towary zawierające opakowanie wykonane z drewna, eksportowane lub importowane z Wielkiej Brytanii muszą mieć oznaczenie ISPM 15. Drewniane materiały opakowaniowe (DMO, WPM) to:
- pudła
- klatki
- skrzynie
- bębny
- podobne opakowania
- drewno sztauerskie
- palety, palety skrzyniowe i inne platformy załadunkowe
- nadstawki do palet płaskich.
Jeśli drewniane opakowania w obrocie z Wielką Brytanią po 1 stycznia 2021 r. nie będą nosiły stosownego oznakowania, mogą one zostać cofnięte lub zniszczone, razem z towarami na nich lub w nich umieszczonymi. Sama konieczność przepakowania towaru może się wiązać z ogromnymi kosztami.
Z oznakowania zwolnione są opakowania drewniane użytkowane do przemieszczania towarów z krajów UE do Irlandii przez terytorium Wielkiej Brytanii.
Fumigacja – podsumowanie
Fumigacja to rodzaj dezynfekcji surowego drewna, przede wszystkim używanego do transportowania towarów. Bez świadectwa fumigacji, importowany lub eksportowany towar może nie przejść kontroli fitosanitarnej i zostać zatrzymany na granicy. Z tego powodu warto upewnić się, że używane przez nas palety lub inne drewniane opakowania posiadają oznakowanie i certyfikat IPPC. W przypadku importu z Chin należy dopilnować, żeby współpracująca z nami firma wysłała towar na paletach, które przeszły fumigację.
