Zakładanie działalności gospodarczej w Chinach jest procesem dość skomplikowanym, mimo że władze ChRL dążą do ułatwienia tych procedur dla zagranicznych przedsiębiorców. Zasady te mogą jednak różnić się w zależności od prowincji. Przedsiębiorca przed decyzją o założeniu działalności w Chinach powinien skalkulować swoje możliwości finansowe i czasowe przed podjęciem takiej decyzji. Poniżej objaśniamy cztery podstawowe rodzaje działalności gospodarczej w Państwie Środka. Nowa działalność gospodarcza w Chinach to wyzwanie, dlatego postaramy się tę kwestię przybliżyć.
Działalność gospodarcza w Chinach
Zakładanie własnej działalności w Chinach to często długi i skomplikowany proces.
Procedura otworzenia działalności gospodarcze w Chinach obejmuje parę etapów:
- Otrzymanie oficjalnej aprobaty od władz wobec propozycji inwestycyjnej.
- Przedstawienie biznesplanu oraz studium wykonalności w celu uzyskania kolejnej aprobaty.
- Złożenie dokumentów (np. umowy spółki Departamentowi ds. Kontroli i Ratyfikacji) i uzyskanie Certyfikatu Aprobaty dla Przedsiębiorstw z Udziałem Zagranicznym.
- Dokonanie formalnej rejestracji przedsiębiorstwa w Administracji ds. Przemysłu i Handlu.
Cały proces założenia działalności gospodarczej w Chinach trwa od 3 do 6 miesięcy.
Rodzaje działalności gospodarczej w Chinach
Cztery podstawowe formy działalności różnią się od siebie zakresem możliwości. Przy zakładaniu działalności warto skorzystać z pomocy firm i instytucji, które mają już w takim postępowaniu doświadczenie i pomogą dobrać właściwą formę współpracy. Poniżej przedstawiamy najpopularniejsze modele działania wraz z krótkim opisem.
Biuro Przedstawicielskie/Reprezentacyjne (Representative Offices, RO, 外国企业常驻代表)
Podstawową zaletą biura przedstawicielskiego (przedstawicielstwa) jako działalności gospodarczej są nieduże wymagane nakłady finansowe. Jest to najpopularniejsza forma wśród zagranicznych przedsiębiorców, gdyż pozwala ona na legalizację pobytu obcokrajowców.
Biuro przedstawicielskie jest wybierane przez przedsiębiorstwa zajmujące się następującymi działalnościami:
- prowadzenie badań rynkowych;
- związane z targami wystawienniczymi;
- świadczeniem pewnych usług;
- nadzór nad kontrahentami w przypadku importu z Chin (np. fabrykami);
- prowadzenie kampanii marketingowych.
Relatywnie łatwo jest założyć biuro przedstawicielskie, lecz ma ono pewne ograniczenia. Minusy przedstawicielstwa to:
- brak osobowości prawnej;
- maksymalnie cztery osoby fizyczne zagraniczne jako przedstawiciele;
- brak możliwości wystawiania faktur (działanie jedynie non-profit);
- pracowników chińskich należy zatrudniać poprzez rządowe agencje;
- brak możliwości bronienia się przed chińskim sądem.
Proces założenia biura przedstawicielskiego może trwać od 3 do 4 miesięcy.
Spółki joint-venture (合资企业)
Założenie spółki joint-venture to sposób współpracy najszerzej znany zagranicznym inwestorom. Jest tak dlatego, iż była to pierwsza forma współpracy jaką umożliwił chiński rząd. W tym przypadku zagraniczny przedsiębiorca ma część udziałów, ale przeważnie większość kontroluje strona chińska, co w strategii długoterminowej grozi utratą kontroli nad przedsiębiorstwem. Istnieją dwa typy joint-venture:
- kapitałowe joint-venture (EJV, 中外合资经营企业, podział zysku i strat według wartości udziałów). Każda ze stron zagranicznych powinna posiadać minimalnie 25% kapitału nominalnego spółki;
- kontraktowe joint-venture (CJV, 中外合作经营企业, podział strat i zysków na podstawie specjalnej klauzuli kontraktowej). Takie joint-venture zazwyczaj posiada status chińskiej osoby prawej.
Biorąc to pod uwagę, dlaczego ta forma jest wciąż w użyciu? Przede wszystkim w przypadku niektórych branż np. budowlanej, joint-venture jest jedynym dopuszczalnym rodzajem współpracy. Pomimo, że nie jest to stabilna struktura korporacyjna, joint-venture jest zalecane szczególnie dla dużych projektów.
Przedsiębiorstwa z całościowym kapitałem zagranicznym (Wholly Foreign-Owned Enterprise, WFOE, 外商独资企业)
WFOE może założyć jedynie zagraniczny inwestor. Przedsiębiorstwo ze 100% kapitałem zagranicznym daje pełną kontrolę nad przedsiębiorstwem jak i osobowość prawną w Państwie Środka (z założenia sp. z o.o.). Ta forma działalności jest chętnie wybierana przez przedsiębiorstwa, które chcą w Chinach produkować bądź świadczyć usługi. Dlatego rozgranicza się trzy typy WFOE:
- konsultingowe WFOE dla działalności usługowej i doradczej;
- produkcyjne WFOE produkujące dobra;
- zagraniczna firma handlowa (FICE) zajmująca się handlem detalicznym, hurtowym lub franczyzą.
Jedną z wad jest obowiązek wpłaty kapitału założycielskiego, która jest często niemałą kwotą. Inną kwestią jest mniejsza styczność z lokalnym rynkiem. Forma WFOE polecana dla tych, którzy już są pewni swojej współpracy ze stroną chińską.
Zagraniczna firma handlowa (Foregn Invested Commercial Entreprise, FICE, 外商投资企业)
Zagraniczna firma handlowa to podtyp WFOE, zyskuje więc ona osobowość prawną i ograniczoną odpowiedzialność. FICE jest głównie przeznaczona dla podmiotów, które planują handel wewnętrzny i międzynarodowy. Tu też jest wymagane wpłacenie kapitału zakładowego:
- import lub eksport produktów/technologii: 1 mln RMB;
- sprzedaż hurtowa: 500 tys. RMB, detaliczna: 300 tys. RMB, franczyza.
Działalność gospodarcza w China – podsumowanie
Powyżej omówiliśmy formy działalności, które mogą prowadzić obcokrajowcy w Chinach. Zanim zadecydujesz, którą formę założysz, warto skorzystać z fachowej pomocy i wybrać tą optymalną, dostosowaną do przedmiotu Twojej działalności. Zakładanie działalności w Chinach jest skomplikowanym procesem, do którego należy podchodzić z rozwagą.
