Import wyrobów wiąże się z wieloma formalnościami. Importer nie tylko musi złożyć zgłoszenie przywozowe, ale też dopilnować, by wyroby spełniały wymagania na rynku docelowym. Deklaracja właściwości użytkowych to jeden z dokumentów, który ma zastosowanie przy imporcie materiałów budowlanych na rynek Unii Europejskiej.
Deklaracja właściwości użytkowych
Deklaracja właściwości użytkowych (w skrócie DWU lub DoP – Declaration of Performance) oraz etykieta (zawierająca oznakowanie CE) wiążą się z wprowadzaniem wyrobu budowlanego do obrotu gospodarczego. Dokumenty te zawierają szczegółowe informacje o danym wyrobie budowlanym.
Sprzedaż materiałów budowlanych regulują:
- rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej 305/2011
- krajowa ustawa o wyrobach budowlanych.
Deklaracja właściwości użytkowych zastępuje obowiązujące do 1 lipca 2013 r. deklaracje zgodności DZ.
Głównym celem DWU jest umożliwienie odbiorcom – użytkownikom – łatwego porównania produktów dostępnych na rynku, na podstawie konkretnych danych, które pozwolą na jak najlepsze dopasowanie produktu do ich potrzeb.
Wymagania związane z deklaracją właściwości użytkowych
Obowiązkowi sporządzenia DWU podlegają wszyscy producenci wyrobów budowlanych, które podlegają pod normy zharmonizowane i przez to wymagają zamieszczenia oznakowania CE. Co więcej, producent ma obowiązek każdemu odbiorcy wystawić dokument „Deklaracja właściwości użytkowych” w pełnej treści.
Każda deklaracja właściwości użytkowych musi:
- zostać dostarczona dla każdego produktu w formie papierowej lub elektronicznej
- zawierać numeru partii wyrobu objętego tą deklaracją
- być dostarczona razem z wyrobem.
DWU – błędy przy sporządzaniu:
- zamieszczanie wieloznacznych informacji, które utrudniają ustalenie zakresu odpowiedzialności (np. jedna deklaracja obejmuje wiele typów wyrobu o różnych właściwościach użytkowych)
- traktowanie deklaracji zgodności jako deklaracji właściwości użytkowych.
Co zawiera deklaracja właściwości użytkowych?
Deklaracja właściwości zawiera:
- typ wyrobu, dla którego sporządzona została DoP (niepowtarzalny kod)
- zamierzone zastosowanie/zastosowania wyrobu budowlanego zgodnie z zharmonizowaną specyfikacją techniczną
- nazwa i adres producenta
- system/systemy oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych wyrobu;
- numer referencyjny i datę wydania odpowiedniej specjalnej dokumentacji technicznej lub zharmonizowanej specyfikacji technicznej
- numer identyfikacyjny jednostki lub jednostek notyfikowanych (w pewnych przypadkach)
- właściwości użytkowe (co najmniej jednej z zasadniczych charakterystyk wyrobu budowlanego) wyrażone w poziomach lub klasach oraz związane z zamierzonym zastosowaniem
- wykaz specyfikacji określonych w zharmonizowanej specyfikacji technicznej właściwej dla deklarowanego zamierzonego zastosowania wyrobu.
Różnice między deklaracją właściwości użytkowych a deklaracją zgodności
Chociaż deklaracja zgodności potwierdza zgodność produktu z normami, to nie umożliwia odbiorcy na zidentyfikowanie produktu. Wynika to z tego, że często pozostaje jedynie do dyspozycji producenta. W rezultacie przed wprowadzeniem DWU użytkownik produktu otrzymywał częściową informację o zgodności produktu z normami zharmonizowanymi.
Poza tym, deklaracja właściwości użytkowych jest dokumentem, który zawiera pełną charakterystykę danego produktu. W związku z tym dowodzi czy dany produkt spełnia podstawowe wymagania dla obiektów budowlanych. Co więcej każdy produkt, w zależności od planowanego zastosowania, posiada różny zakres charakterystyki. Na tej podstawie możliwe staje się porównanie między sobą dwóch lub więcej wyrobów.
Deklaracja właściwości użytkowych – proces wystawiania
Przedstawiamy, jak wystawić deklarację właściwości użytkowych krok po kroku.
1. Określenie właściwości użytkowych wyrobu, jego możliwe zastosowanie i metodologii badań (na podstawie europejskiej normy zharmonizowanej). Z tego powodu produkt może być przebadany jedynie w oparciu o wytyczne ujęte w danej normie. Ponadto podstawą badań nie może być norma krajowa ani żadna inna. Oznacza to, że badania są przeprowadzane przez akredytowane, notyfikowane laboratorium, posiadające stosowne uprawnienia.
2. Powołanie przez producenta Zakładowej Kontroli Produkcji.
3. Otrzymanie oznakowania CE, które potwierdza jego właściwości i spełnianie wymagań technicznych na podstawie test reports oraz wydanie deklaracji właściwości użytkowych (Declaration of Performance) dla danego produktu w języku wymaganym na rynku docelowym.
4. Wprowadzenie produktu na rynek. Przez okres dziesięciu lat od daty wprowadzenia należy zapewnić dostępność DWU.
Przepisy ustanowione przez organy Unii Europejskiej mają pierwszeństwo przed polskimi. Warto pamiętać, że w sytuacji, gdy dany produkt nie podpada pod odpowiednią normę zharmonizowaną, producent może:
- zwrócić się do uprawnionych jednostek z wnioskiem o opracowanie Europejskiej Oceny Technicznej albo
- przebadać wyrób pod kątem zgodności z Polską Normą, na podstawie której przyznany zostaje znak budowlany B.
DWU a przepisy
Deklaracja Właściwości Użytkowych (DWU) i Krajowa Deklaracja Właściwości Użytkowych KDWU to dokumenty, które są potwierdzeniem przeprowadzenia procedury oceny zgodności wyrobu budowlanego, który klasyfikuje się według:
- Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 305/2011 ustanawiające zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych
lub
- Rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa w sprawie sposobu deklarowania właściwości użytkowych wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym (Dz.U.16.1966).
DWU – Podsumowanie
Deklaracja Właściwości Użytkowych to dokument, który potwierdza właściwości wyrobu budowlanego. Zawiera on m.in. zestaw charakterystyk danego wyboru i stanowi gwarancję, że wyrób nie stanowi zagrożenia. Dzięki DWU można porównać różne wyroby na rynku i wybrać ten najbardziej odpowiadający.
