Zastrzeżenie znaku towarowego w Chinach to podstawowa czynność, którą należy zrobić przed podjęciem się biznesu z Chinami. Sprawa ta dotyczy nie tylko eksporterów. Również importerzy muszą pamiętać o rejestracji swojego loga, jeśli umieszczają je na produkcie, opakowaniu lub materiałach drukowanych. Dlaczego jest to tak ważne? W chińskim prawie znaków towarowych obowiązuje reguła „kto pierwszy, ten lepszy” (z ang. first to file). Wobec tego, ktoś inny może zarejestrować Twoje logo i tym samym pozbawić Cię prawa do używania go na terenie Chin. Niestety, kradzież znaku towarowego w Chinach to często stosowana praktyka. W artykule przybliżymy dlaczego to istotne, by zastrzec swój znak towarowy w Chińskiej Republice Ludowej zanim zrobi to ktoś inny.
Znak towarowy, znak handlowy, potocznie nazywany logo, to oznaczenie słowne lub obrazowe, które można przedstawić w sposób graficzny. Jego celem jest odróżnienie towarów jednego przedsiębiorcy od innego. Ochrona prawna znaku towarowego przysługuje po jego rejestracji w odpowiednim urzędzie w Chinach. Ochrona na znaki zastrzeżone w Polsce nie przysługuje na terenie Chińskiej Republiki Ludowej. Dlatego przez podjęciem biznesu w Chinach, znak towarowy należy również zarejestrować w Krajowej Administracji Własności Intelektualnej (National Intellectual Property Administration, 国家知识产权局). Ochrona jest skuteczna przez 10 lat. Pamiętaj o zastrzeżeniu znaku towarowego, niezależnie, czy znajdzie się ono na produkcie, pudełku czy materiałach drukowanych, na przykład instrukcji obsługi.
Na czym polega kradzież znaku towarowego w Chinach?
Według Dana Harrisa, jednego z najlepszych prawników specjalizujących się w biznesie z Chinami i autora China Law Blog, w ostatnim czasie znowu zwiększa się zagrożenie związane z rejestracją znaku towarowego przez osobę trzecią. My również niestety spotykamy się z sytuacjami, w których polscy przedsiębiorcy tracą prawa do swojego logo przez kradzież znaku towarowego w Chinach.
Obowiązująca w chińskim prawie znaków towarowych zasada „kto pierwszy, ten lepszy” daje duże pole do popisu chińskim oportunistom. Rejestracja zagranicznego znaku towarowego to dla nich łatwy zarobek. Firma, której logo zostało zastrzeżone przez kogoś innego, często jest zmuszona do zapłaty bardzo wysokiej sumy za jego odkupienie. Tak było w głośnych przypadkach, gdy zdarzyło się to takim gigantom jak Apple czy Tesla. Nie chcąc rozstawać się ze swoim logo, zmuszeni byli do zapłaty nawet kilku milionów dolarów, by móc posługiwać się nim na terenie Chin.
Należy zauważyć, że na podstawie wspomnianej zasady, osoby, które rejestrują czyjś znak towarowy w Chinach, działają zgodnie z prawem. Jest to chętnie wykorzystywane i dlatego kradzież znaku towarowego w Chinach jest tak powszechnym zjawiskiem.
Konsekwencje związane z brakiem rejestracji znaku towarowego w Chinach
W przypadku importu z Chin, jeśli nie posiadamy w Chinach prawa do znaku towarowego, produkty z danym logo zostaną zatrzymane na granicy. Dochodzi do tego na wniosek prawnego właściciela, czyli osoby, która ukradła nasz znak. Doprowadza to do sytuacji, w której nie możemy otrzymać naszego towaru z naszym znakiem towarowym. W przypadku importu z Chin, nasz towar jest w stu procentach przedpłacony, dlatego taka sytuacja wiąże się z dużymi stratami.
W przypadku eksportu do Chin, nie dostaniemy możliwości wprowadzenia towaru do obrotu na rynku chińskim. Z tego powodu napotkamy brak zainteresowania ze strony potencjalnych kupców. Warto dodać, iż aktualnie chińscy importerzy przez dokonaniem transakcji sprawdzają, czy potencjalni kontrahenci mają zarejestrowany znak towarowy. W innym przypadku nie są zainteresowani kupnem towarów od takiego eksportera. Jak widać, konsekwencje związane z brakiem ochrony z tytułu zastrzeżonego znaku towarowego są bardzo poważne. Z tego powodu należy pamiętać o rejestracji znaku przed podjęciem jakichkolwiek innych działań.
Gdy osoba trzecia zarejestruje nasz znak towarowy w chińskim urzędzie i nastąpi kradzież znaku towarowego w Chinach, bardzo trudno coś z tym zrobić. Z pewnością nie jest to ryzyko, którego chcesz się podjąć. Jeśli ktoś inny dostanie prawa do Twojego znaku towarowego, będziesz musiał odkupić go za duże pieniądze albo zacząć używać w Chinach innego znaku towarowego (który również należy zarejestrować). W ekstremalnych przypadkach – nie będziesz miał innego wyjścia niż zakończyć współpracę z Chinami.
Jak uchronić się przed kradzieżą znaku towarowego?
Brak ochrony z tytułu zastrzeżonego znaku towarowego w Chinach wynika najczęściej z niewiedzy zagranicznego przedsiębiorcy. Jeśli planujesz rozpocząć handel z Chinami i wiesz już, że w chińskim prawie znaków towarowych obowiązuje zasada „kto pierwszy, ten lepszy”, bardzo łatwo unikniesz takiej sytuacji. Znak towarowy należy zastrzec w Chinach zanim zaczniesz jakikolwiek biznes z Chinami. W przypadku eksporterów – zanim nawet wystawisz się po raz pierwszy na targach. W innym wypadku, osoba trzecia może w bardzo łatwy sposób wykorzystać Twoje nieprzygotowanie. Jeśli ktoś inny zarejestruje Twój znak towarowy w Chinach, wina będzie leżeć też po Twojej stronie.
W 2021 roku złożono do Urzędu ds. Znaków Towarowych w Chinach ponad dziewięć milionów aplikacji o zastrzeżenie znaku towarowego. Dlaczego wśród nich nie ma Twojej firmy? Zarejestruj swój znak towarowy w Chinach zanim zrobi to ktoś inny. Warto pamiętać, że procedura rejestracji znaku towarowego w Chinach jest podobna do procedury rejestracji znaku w Europie (Polsce). Rejestrujemy znak w klasach produktowych. Również czas i koszty są zbliżone.
