Chińskie Święto Zmarłych jest najważniejszym wydarzeniem z punktu widzenia chińskiej tradycji kultu przodków, sięgające historią około 2500 lat wstecz, za czasów panowania dynastii Zhou. Jego obchody skupiają się wokół czci wobec zmarłych wraz z celebracją zwycięstwa jasności nad ciemnością oraz budzącej się wiosną do życia natury. Sprawdź kiedy przypada to ruchome święto.
Geneza Qingmingjie
Chińskie Święto Zmarłych opiera się na tradycyjnym kalendarzu chińskim, dlatego data tego święta pozostaje ruchoma. Tym samym co roku należy zorientować się, kiedy przypada. W chińskim kalendarzu księżycowym data ta przypada na 106 dni po przesileniu zimowym. Jej odpowiednikiem według kalendarza gregoriańskiego jest czas pomiędzy 4. a 6. dniem kwietnia. Qingmingjie (清明节) funkcjonuje także pod nazwą Święto Jasne i Czyste, ze względu na fakt, iż obejmuje drugi z 24 sezonów, zwiastujących nadejście pogodnych i jasnych dni.
Święto Qingming wywodzi się z wierzeń, iż każda dusza po śmierci człowieka kontynuuje życie w świecie pozagrobowym i posiada identyczne potrzeby co człowiek żywy, odczuwając podobne niedogodności, takie jak zimno, głód i pragnienie. Z tego względu, aby zmniejszyć cierpienie zmarłych przodków, na ich grobach składa się ofiary i odprawia rytuały.
Chińskie Święto Zmarłych – kiedy przypada?
Daty obchodów Qingminjie na następujące lata:
- 4 kwietnia 2020 (dni wolne: 4-6 kwietnia; sobota-poniedziałek)
- 4 kwietnia 2021 (dni wolne: 3-5 kwietnia; sobota-poniedziałek)
- 5 kwietnia 2022 (dni wolne: 3-5 kwietnia; niedziela-wtorek)
- 5 kwietnia 2023 (dni wolne: 3-5 kwietnia; poniedziałek-środa)
- 4 kwietnia 2024 (dni wolne: 4-6 kwietnia; czwartek-sobota)
- 5 kwietnia 2025 (dni wolne: 4-6 kwietnia; piątek-niedziela)
- 5 kwietnia 2026 (dni wolne: 3-5 kwietnia; piątek-niedziela)
- 5 kwietnia 2027 (dni wolne: 3-5 kwietnia; sobota-poniedziałek)
- 4 kwietnia 2028 (dni wolne: 2-4 kwietnia; niedziela-wtorek)
Chińskie Święto Zmarłych – zwyczaje
Dawniej, w ramach tradycyjnych obchodów chińskiego święta Qingming, ludzie mieli w zwyczaju sadzenie wierzb i przechadzki z gałązkami wierzbowymi. Drzewo to stanowi symbol zwycięstwa jasnego pierwiastka yang nad ciemnością – bowiem w języku chińskim poszczególne człony słowa wierzba – yangshu (杨树), są homonimami słów yang (阳 – jasność) oraz shu (输 – wygrywać).
Jednakże, w czasach obecnych obchody Qingmingjie posiadają odmienny charakter i różnią się w zależności od regionu Chin, biorąc pod uwagę fakt, że jest to kraj bardzo zróżnicowany etnicznie.
W czasie przygotowań, podobnie tak jak w Polsce, uprząta się groby zmarłych, oczyszcza je z liści oraz pieli chwasty. W dniu świętowania zaś rodziny spotykają się przy grobach i wspólnie upamiętniają śmierć bliskich. Przy grobach ustawia się miseczki z ryżem składane w ofierze oraz świece, które są później zapalane przez najstarszego członka rodziny. Następnie, bliscy oddają zmarłym hołd przed grobami, bijąc trzykrotnie czołem o ziemię.
Aby zapewnić przodkom godne warunki do życia w świecie pozagrobowym, przestrzegany jest także zwyczaj palenia przedmiotów, mających imitować wszelkie rzeczy, których potrzebowali i używali zmarli za życia. Pali się więc specjalne papierowe pieniądze, imitacje domów, samochodów, urządzeń elektronicznych czy też ubrań.
Inne zwyczaje podczas święta Qingming obejmują spożywanie wyłącznie zimnych dań, puszczanie latawców przez dzieci, palenie petard oraz unikanie rozpalania ognia.
Qingmingjie współcześnie
W 2007 roku chiński rząd wyszedł naprzeciw wszystkim obywatelom obchodzącym Qingmingjie. Wprowadzone zostały 3 dni ustawowo wolne od pracy w tym okresie, a autostrady pozostają wówczas całkowicie darmowe. W wyniku tego należy pamiętać, iż w tym czasie na drogach panuje olbrzymi ruch, zamkniętych jest również wiele lokali.
Tego typu udogodnienia mają na celu umożliwienie powrotu na co dzień rozsianych po całym kraju Chińczyków do domów. Chińskie Święto Zmarłych to dla nich jedna z nielicznych w ciągu roku okazji, kiedy mogą spotkać się z rodzinami i wspólne celebrować.