Qingming Jie (清明节, 清 czyli “czystość” i 明 jako “jasność”) jest w Chinach jednym z najważniejszych świąt związanych z rodziną. Bardzo silnie powiązane z chińską tradycją kultu przodków, Qingming Jie jest nie tylko dniem, w którym odwiedza się groby bliskich, ale również zapowiada początek wiosny. Chińskie Święto Zmarłych 2023 r. obchodzi się 5 kwietnia. To, co różni je od naszego Święta Zmarłych, to szereg przeróżnych zwyczajów dla nas obcych.
Chińskie Święto Zmarłych 2023 – historia
Tak jak większość chińskich świąt, początki Qingming Jie datuje się na tysiące lat wstecz, a konkretnie na dynastię Zhou. Pierwowzorem Qingming Jie było święto Zimnego Jedzenia (Hanshi Jie), które powstało w celu upamiętnienia jednego z lojalnych poddanych władcy Wen – Jie Zitui. Pewnego dnia, gdy władca przechodził przez ciężki czas, Jie Zitui wyciął kawałek swojego uda i podał je razem z zupą. To uratowało władcę przed głodem i w zamian przysiągł swojemu poddanemu, że pewnego dnia go wynagrodzi.
Od ich spotkania minęło dziewiętnaście lat i gdy władca wrócił do królestwa, poprosił Jie Zitui o spotkanie. Ten bojąc się, że w nagrodzie zostanie pozycję w rządzie, ukrył się razem z matką na pobliskiej górze. Władca rozkazał ją podpalić, aby wygonić z niej swojego poddanego. Jednak w czasie pożaru, Jie Zitui razem z matką zostali spaleni. Ich ciała, które znaleziono niedaleko płaczącej wierzby, zostały pochowane z honorami. Władca rozkazał swoim poddanym wstrzymania się od używania ognia i spożywania ciepłego jedzenia. W taki sposób powstało święto Zimnego Jedzenia.
W obecnych czasach święto Hanshi jest elementem Qingming Jie, chociaż w niektórych prowincjach jest również celebrowane jako osobny festiwal.
Qingming Jie – tradycje
Po angielsku Qingming Jie jest przetłumaczone na „Tomb Sweeping Day”, czyli dzień oczyszczania grobów. Nie mija się to z prawdą, jako że w tym czasie najważniejsze obyczaje odbywają się na cmentarzach i mają na celu upamiętnienie przodków. O ile aktualnie w większych miastach, takich jak Pekin czy Szanghaj, niektóre zwyczaje nie są już praktykowane (między innymi palenie pieniędzy), dalej możemy spotkać się z wieloma powszechnie obchodzonymi tradycjami.
Sprzątanie grobów
Jest to praktyka bardzo silnie powiązana z chińską cnotą xiao (nabożność synowska) oraz kultem przodków. W tym dniu rodziny odwiedzają swoich przodków, oferując im jedzenie, herbatę, sztuczne pieniądze oraz paląc kadzidła. Oprócz sprzątania grobów i dekorowania ich kwiatami lub gałązkami wierzby, modlą się do przodków, aby pobłogosławili ich dalsze życie.
Jest to praktyka stosowana z reguły w mniejszych miastach lub wsiach, gdzie tradycje są wciąż silnie obecne. O ile w dużych miastach dalej odwiedza się groby bliskich, wszystko najczęściej ogranicza się do pozostawienia kwiatów oraz odmówienia modlitwy.
Celebrowanie wiosny
W czasie święta odbywa się również festiwal Taqing (踏青). Jako że święto Qingming przypada w pierwszych dniach wiosny, rodziny zaraz po odwiedzeniu grobów, spędzają razem czas na świeżym powietrzu. Popularną aktywnością jest puszczanie latawców, zarówno w ciągu dnia jak i wieczorem. Po zmroku do latawców są przywiązywane małe lampiony, aby puszczane nocą wyglądały na niebie jak migające gwiazdy.
Palenie pieniędzy
Jest to tradycja wywodząca się z taoizmu i buddyzmu. Mimo że aktualnie w większości miast jest zakazana, warto o niej wspomnieć, jako że w małych miejscowościach i wsiach dalej jest powszechnie praktykowana.
Zwyczaj polega na kupowaniu papierowych pieniędzy nazywanych “Ghost Money”, które po spaleniu wpłyną na “konto” przodków. Dzięki temu ich bliscy będą korzystać z szczęśliwego i dostatniego życia po śmierci. Oprócz pieniędzy, można również spotkać się z papierowymi wersjami domów, samochodów, telewizorów i innych rzeczy codziennego użytku. Wierzy się, że po spaleniu te przedmioty trafią do przodków.
Poniżej możemy zobaczyć oferty papierowych pieniędzy na platformie 1688.
Tradycyjne jedzenie
Jako że Qingming jest silnie związany ze świętem Zimnego Jedzenia, tradycyjne potrawy są przygotowywane na jeden – dwa dni przed świętem. Najpopularniejsze z nich to słodkie ryżowe kuleczki, które są mieszanką kleistego ryżu, soku z zielonych warzyw i słodkiej pasty z fasoli. Inną świąteczną przekąską są smażone ciasteczka z mąki pszennej z dodatkiem cebuli, soli oraz jajek. Inne tradycyjne potrawy to smażone ślimaki oraz owsianka ryżowa gotowana ze świeżymi płatkami brzoskwini.
Chińskie Święto Zmarłych 2023 – jak wpłynie na kontakty z kontrahentami?
Qingming Jie jest świętem narodowym, w czasie, którego Chińczycy otrzymują trzy dni wolnego. Jest to dzień, który jest dla nich bardzo ważny, jako że jest silnie powiązany z ich rodziną oraz kultem przodków. W czasie święta przedsiębiorstwa i biznesy będą zamknięte. Kontakt z naszymi partnerami biznesowymi może być utrudniony, dlatego wszystkie najważniejsze sprawy powinniśmy załatwić przed obchodami. Chociaż nie jest to święto tak hucznie celebrowane jak Chiński Nowy Rok czy Święto Środka Jesieni, powinniśmy uszanować tradycję naszych partnerów biznesowych i w tym okresie pozwolić im na spędzenie czasu z bliskimi.
Źródło głównego zdjęcia: chinadigitaltimes.net/2013/04/photo-qingming-festival-清明节-by-michael-steverson
