Importując towary z Chin lub innych państw do Unii Europejskiej, jedną z najistotniejszych kwestii jest zapoznanie się z wymaganiami rynku docelowego. Jednym z wymogów obowiązujących państwa należące do Wspólnoty jest rozporządzenie CLP. Dotyczy ono klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji oraz mieszanin. Omawiamy czym dokładnie jest rozporządzenie CLP i z jakimi obowiązkami się ono wiąże.
Co to jest rozporządzenie CLP?
CLP to inaczej rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008, którego celem jest ochrona ludzkiego zdrowia i środowiska. Ma ono również zapewnić swobodny przepływ substancji chemicznych, mieszanin i wyrobów poprzez ujednolicenie systemu ich klasyfikacji, oznakowania i pakowania. Rozporządzenie zobowiązuje zatem producentów, importerów i dalszych użytkowników do odpowiedniej klasyfikacji, oznakowania i zapakowania produktu zanim trafi on na rynek.
Rozporządzenie CLP dotyczy
- substancji i mieszanin, które zostały zakwalifikowane jako stwarzające zagrożenie (zgodnie z przepisami rozporządzenia CLP)
- mieszanin zawierających jedną lub większą liczbę substancji zaklasyfikowanych jako stwarzające zagrożenie w ilości przekraczającej określoną wartość progową
- produktów będących substancjami wybuchowymi.
Rozporządzenie to ustala kryteria elementów oznakowania, jakimi są piktogramy, hasła ostrzegawcze, zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia i sposoby zapobiegania, reakcje, sposób przechowywania i utylizacji substancji w zależności od klasy i kategorii zagrożenia.
Co powinno znaleźć się na etykiecie zgodnie z CLP?
Każdy produkt podlegający pod rozporządzenie CLP musi posiadać czytelną etykietę. Zgodnie z art. 17 ust. 2 rozporządzenia, powinna być ona sporządzona w językach urzędowych państw członkowskich UE, do których kierowany jest towar. Należy przymocować ją trwale do opakowania w jednym lub kliku miejscach.
Na etykiecie zgodnej z CLP muszą znaleźć się
- nazwa, adres i numer telefonu dostawcy
- nominalna ilość substancji lub mieszaniny w opakowaniach udostępnianych ogółowi społeczeństwa (jeśli ilość ta nie została podana nigdzie indziej na opakowaniu)
- identyfikatory produktu
- piktogramy określające rodzaj zagrożenia (stosowne oznaczenia)
- hasła ostrzegawcze (wyrazy wskazujące na odpowiedni stopień zagrożenia, np. niebezpieczeństwo, uwaga)
- zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia
- zwroty określające środki ostrożności
- informacje uzupełniające wymagane na mocy innych przepisów.
Rozporządzenie CLP – Procedury
1. Zharmonizowana klasyfikacja i oznakowanie
Klasyfikację i oznakowanie określonych substancji niebezpiecznych ujednolicono, aby umożliwić odpowiednie zarządzanie ryzykiem na terenie całej Unii Europejskiej. Wyłącznie państwa członkowskie mają prawo do składania propozycji weryfikacji harmonizacji, a także wniosków o zharmonizowaną klasyfikację oraz oznakowanie. Dotyczy to wytwórców, importerów i dalszych użytkowników substancji.
2. Zgłoszenie klasyfikacji i elementów oznakowania
Producenci i importerzy danej substancji mają obowiązek zamieszczenia informacji o jej klasyfikacji oraz oznakowaniu w wykazie C&L.
3. Zgłoszenie informacji o mieszaninach
W Unii Europejskiej obowiązuje również wymóg przekazania informacji o mieszaninach, aby mogły one zostać wykorzystane w przypadku wystąpienia zagrożenia zdrowia. Należy także wygenerować 16-znakowy niepowtarzalny identyfikator postaci czynnej (UFI). Umożliwia on personelowi medycznemu w państwach członkowskich dostęp do niezbędnych danych o substancji. Kod ten musi znaleźć się na etykiecie substancji niebezpiecznej.
4. Alternatywne nazwy rodzajowe w mieszaninach
Dostawcy mają prawo zażądać stosowania alternatywnej nazwy rodzajowej substancji zawartej w mieszaninie. W ten sposób mogą zachować poufność rodzaju swojej działalności gospodarczej. Jeśli wniosek o alternatywną nazwę zostanie zatwierdzony przez Europejską Agencję Chemikaliów – ECHA, będzie on obowiązywać we wszystkich krajach należących do UE.
Rozporządzenie CLP – Wykaz C&L i oznakowanie
Odpowiednie oznakowanie substancji podlegających pod rozporządzenie CLP odbywa się na podstawie klasyfikacji zgodnej z wykazem C&L. Zawiera on listę zgłoszonych i zarejestrowanych substancji, o których informacje przekazali producenci i importerzy, wraz z ich klasyfikacją. Obejmuje także wykaz zharmonizowanych klasyfikacji. Dostęp do wykazu zapewnia ECHA. Za jego pomocą można sprawdzić między innymi odpowiednie oznaczenie dla danej substancji. Będzie się ono różniło w zależności od rodzaju i stopnia zagrożenia.
Poniżej przedstawiamy obowiązujące piktogramy wraz z rodzajem zagrożenia, jakiego dotyczą:
Zagrożenia dla zdrowia
Zagrożenia fizyczne
Zagrożenia dla środowiska
Różne oznaczenia dotyczą innych klas zagrożeń, które zostały wyznaczone na podstawie zawartości określonej substancji. Z tego względu, aby dobrać właściwy piktogram do mieszaniny, należy również znać dokładną ilość zawartych w nich substancji.
| Klasa zagrożeń | Podstawowe wartości graniczne |
| Toksyczność ostra: – Kategoria 1 – 3 – Kategoria 4 | 0,1% 1% |
| Działanie żrące/drażniące na skórę | 1% |
| Poważne uszkodzenie oczu/działanie drażniące na oczy | 1% |
| Stwarzające zagrożenie dla środowiska wodnego – toksyczność ostra Kategoria 1 – toksyczność przewlekła Kategoria 1 – toksyczność przewlekła Kategoria 2 – 4 | 0,1% 0,1% 1% |
Rozporządzenie REACH a CLP
Omawiając regulacje dotyczące substancji chemicznych, warto również wspomnieć o rozporządzeniu REACH. Nakłada ono na przedsiębiorców obowiązek zgłoszenia określonych rodzajów towarów do bazy danych REACH. Tak jak w przypadku rozporządzenia CLP, jego celem jest ochrona ludzkiego zdrowia i środowiska, poprzez eliminację zagrożenia wytwarzanego przez chemikalia. Dotyczy ono różnego typu produktów, w tym między innymi elektroniki, maszyn, mebli, czy odzieży.
Rozporządzenie CLP – podsumowanie
Rozporządzenie CLP odnosi się do substancji, które mogą stwarzać zagrożenie dla ludzkiego zdrowia lub środowiska. Wprowadza ujednoliconą klasyfikację takich substancji lub mieszanin oraz reguluje sposób ich oznakowania i opakowania. Przede wszystkim ma na celu dostarczać dane niezbędne do zapobiegania niebezpiecznym sytuacjom poprzez zachowanie odpowiednich środków ostrożności. Zgodnie z rozporządzeniem każda taka substancja musi zostać we właściwy sposób sklasyfikowana, oznakowana, etykietowana oraz zapakowana.
