Decydując się na import z Chin warto zapoznać się z regułami Incoterms 2010, jako że ich znajomość jest niezbędna podczas rozmów handlowych czy też podpisywania kontraktów z Chińczykami. Czym jest FOB i CIF? Incoterms (International Commercial Terms) są zbiorem międzynarodowych reguł stworzonych przez Międzynarodową Izbę Handlową w Paryżu. Obecnie obowiązującą wersją Incoterms jest ta przyjęta w 2010 roku. Określają one warunki sprzedaży czyli koszty i ryzyko dostawy na linii sprzedawca – kupujący. Natomiast nie ustalają one warunków płatności czy też przejścia prawa własności. Są one podzielone na te obowiązujące dla transportu morskiego oraz dla wszystkich środków i gałęzi transportu. Należy również pamiętać, że zasady Incoterms nie mają charakteru bezwzględnego, co oznacza, iż mogą być modyfikowane przez obie strony umowy. Dlatego też warto zapoznać się z ogólnym opisem Incoterms jak i rozkładem obowiązków jakie określają.
Przy temacie Incoterms warto również wspomnieć o gestii transportowej. Jest to zbiór obowiązków i praw związanych z organizowaniem transportu towaru oraz związanymi z tym kosztami. Gestia określa prawa każdej ze stron do podziału kosztów, organizacji transportu oraz odpowiedzialności za ubezpieczenie towaru według zasad Incoterms. Dzielą się one na dwie grupy: gestia transportowa kupującego (EXW, FCA, FAS, FOB) oraz gestia transportowa sprzedającego (CPT, CIP, CFR, CIF, DAT, DAP, DDP). Zwykle przedsiębiorcy bronią własnej gestii transportowej, ponieważ odpowiedzialność za transport w praktyce oznacza posiadanie bezpośredniego wpływu na przebieg procesu transportowego.
Uwaga. Od 1 stycznia 2020 obowiązują Incoterms 2020. Zapoznaj się z aktualizacją.
Incoterms 2010 dla transportu wodnego:
FAS (wstawić wymieniony z nazwy port załadunku)
- czyli Free Alongside Ship – po stronie sprzedawcy leży obowiązek dostarczenia towaru do burty statku w wybranym porcie załadunku, a po dokonaniu tego, przestaje on ponosić ryzyko w przypadku jego utraty czy też uszkodzenia. Zlecenie załadunku, fracht morski jak i ich koszty leżą po stronie kupującego.
FOB (wstawić wymieniony z nazwy port załadunku)
- czyli Free on Board – jest to jeden z najpopularniejszych Incoterms 2010 w przypadku importu z Chin. FOB jest niezwykle podobny do FAS, jednak w tym przypadku dodatkowo do obowiązków sprzedawcy należą koszty załadunku towaru. Przygotowaliśmy również pełen opis Incoterms FOB.
CFR (wstawić wymieniony z nazwy port przeznaczenia)
- czyli Cost and Freight – sprzedający dostarcza towar na statek w wybranym porcie załadunku, a dodatkowo ponosi koszt przewozu produktów do portu docelowego. Natomiast ryzyko przechodzi na kupującego zaraz po wprowadzeniu towaru na statek.
CIF (wstawić wymieniony z nazwy port przeznaczenia)
- czyli Cost, Insurance and Freight – obowiązki w przypadku CIF są praktycznie takie same jak w przypadku CFR, z wyjątkiem tego, iż sprzedający powinien wykupić polisę ubezpieczeniową na dobro kupującego.
X* – Incoterms 2010 określają te zobowiązania tylko w przypadku CIF
X** – Incoterms nie określają tych zobowiązań w przypadku CFR i CIF
Incoterms 2010 dla wszystkich środków i gałęzi transportu:
CPT (wstawić wymienione z nazwy miejsce przeznaczenia)
- Carriage paid to – jest to odpowiednik CFR w transporcie innym niż morski.
CIP (wstawić wymienione z nazwy miejsce przeznaczenia)
- czyli Carriage and Insurance paid to – jest to odpowiednik CIF w transporcie innym niż morski.
DAT (wstawić wymieniony z nazwy terminal w porcie lub miejscu przeznaczenia)
- czyli Delivered at Terminal – sprzedawca ponosi koszty dostarczenia towaru i jego załadunku i wyładunku w miejscu przeznaczenia. Warto wspomnieć, że jest to jeden z niewielu Incoterms w którym sprzedawca ponosi ryzyko za utratę czy też uszkodzenie towaru aż do momentu dostarczenia towaru w miejscu przeznaczenia.
DAP (wstawić wymienione z nazwy miejsce przeznaczenia)
- czyli Delivered at Place – po stronie sprzedawcy leży obowiązek dostarczenia towaru do określonego miejsca i do tego momentu ponosi on ryzyko. Kupujący ponosi koszty m. in. rozładunku towaru.
DDP (wstawić wymienione z nazwy miejsce przeznaczenia)
- czyli Delivered Duty Paid – sprzedawca oprócz dostarczenia towaru do miejsca przeznaczenia, dodatkowo zajmuje się odprawą celną importową i eksportową, a także zapłatą cła i VAT-u. Ryzyko ze sprzedającego na kupującego przechodzi w miejscu przeznaczenia.
EXW (wstawić wymienione z nazwy miejsce dostawy)
- czyli Ex Works (z zakładu) – sprzedawca organizuje towar dla kupującego w miejscu wydania, a poza tym ma obowiązek dostarczenia faktury handlowej. Kupujący zajmuje się formalnościami eksportowymi, załadunkiem towaru i dalszymi etapami frachtu.
FCA (wstawić wymienione z nazwy miejsce dostawy
- Free Carrier (dostarczony do przewoźnika) – sprzedawca ponosi odpowiedzialność za odprawę celną eksportową, poza tym powinien dostarczyć towar do wskazanego przewoźnika. Od tego momentu towarem zajmuje się kupujący i to na nim ciążą koszty załadunku, transportu jak i dalsze etapy organizacyjne.
*X – Incoterms 2010 określają te zobowiązania tylko w przypadku CIP
**X – Incoterms 2010 nie określają tych zobowiązań w przypadku CPT i CIP
