W handlu międzynarodowym wszystkie podmioty na siebie oddziałują w pewnym stopniu. Gdy zmieniają się zasady, nieunikniony jest chwilowy zamęt na rynku. Z racji wyjścia Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej, obowiązują nowe przepisy dotyczące wymiany handlowej. Brexit sprawił, że między UE a UK obowiązują formalności importowo-eksportowe.
Ogólnounijne wymogi a Brexit
Na początku należy zaznaczyć, że opisywane reguły dotyczą obszarów na głównej Wyspie, tzn. Anglii, Walii oraz Szkocji od 2021 roku. Inne zasady dotyczą Irlandii Północnej.
Jeśli importujesz towary do Irlandii Północnej z Wielkiej Brytanii lub spoza UE, musisz wypełnić deklaracje celne i opłacić wszelkie cła, jeśli takie się pojawią. Są jednak wyjątki od tej reguły. Importerom i eksporterom będzie potrzebny numer EORI zaczynający się od XI.
Jeśli jednak importowane produkty nie pochodzą ani z Wielkiej Brytanii ani z Państwa Członkowskiego UE i nie będą one sprzedawane dalej na terenie UE (not ‘at risk’), będzie trzeba uiścić brytyjską stawkę celną.
Deklaracje nie są wymagane przy wymianie towarowej między Północną Irlandią a krajami UE. Irlandia Północna będzie nadal podlegać prawodawstwu Unii Europejskiej w odniesieniu do zasad VAT w obrocie towarowym. Jedyną zmianą jest wprowadzenie numerów EORI z „XI” na przodzie.
Z powodu wycofywania prawodawstwa unijnego ze Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii, będą obowiązywały odmienne wymogi w sprawie międzynarodowej wymiany handlowej. Są to przede wszystkim:
1. Znak CE a UKCA
Znak CE nanoszony jest na towary objęte poszczególnymi Dyrektywami Nowego Podejścia w UE. Od 2021 roku, na rynku brytyjskim (w Anglii, Szkocji oraz Walii) obowiązuje znak UKCA (UK Conformity Assessed). Zastępuje on znak CE przy większości towarów. Przedsiębiorstwom został przyznany bufor czasowy, dlatego znak ten może zastępować UKCA na wybranych produktach do 1 stycznia 2022 r., jeśli tylko produkty te spełniają także brytyjskie wymogi. Podobnie jak w przypadku CE, aby nałożyć znak UKCA, należy posiadać UK Declaration of Conformity.
Więcej na temat nowego oznaczenia przeczytasz w artykule o znaku UKCA.
2. Inne oznaczenia
W przypadku organicznych środków spożywczych z Wielkiej Brytanii, użycie loga produkcji ekologicznej właściwego dla Unii Europejskiej jest opcjonalne. Muszą one jednak spełniać wymogi organicznej żywności UE. Żywność z Wielkiej Brytanii nie może być określana jako „pochodząca z UE” (origin EU), ale za to ta z Północnej Irlandii już tak.
3. Numer EORI
Jedną z nowych zasad jest wymagany numer EORI przy dokonywaniu czynności w ramach wymiany handlowej Wielka Brytania-UE. Jako importer lub eksporter działający na rynku brytyjskim, Twój numer musi zaczynać się od liter GB. Brytyjski numer EORI zostanie Ci przyznany od razu po rejestracji lub w przeciągu tygodnia w skrajnych przypadkach. Nie można już posługiwać się na rynku UE EORI wydanym przez Zjednoczone Królestwo w okresie, kiedy było ono Państwem Członkowskim UE.
4. WNT i WDT
WNT to skrót od wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, a WDT to wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów. Oznacza to transakcje handlowe wewnątrz Wspólnoty. W wewnątrzwspólnotowej dostawie/nabycia towarów, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury przez podatnika, nie później jednak niż 15 dnia miesiąca następującego po dokonaniu dostawy/nabycia towaru. Obydwie procedury podlegają wykazaniu w deklaracji VAT-UE.
W powodu wystąpienia Zjednoczonego Królestwa ze Wspólnoty, opisane procedury nie obowiązują przy wymianie handlowej UK-EU. W obydwie strony obowiązuje odprawa celna.
5. System taryfowy
Systemy taryfowe informują o stawkach celnych obowiązujących przy danym produkcie. W Unii Europejskiej stosuje się system taryfowy TARIC. Od 2021 r., w Wielkiej Brytanii można korzystać jedynie z krajowego systemu UK Global Tariff (UKGT). Dotychczasowy Trade Tariff dostępny jest pod adresem strony rządowej Wielkiej Brytanii.
6. Cło i podatki
Umowa o handlu i współpracy między UE a UK jasno wskazuje na to, że cło na wszystkie towary jest zakazane. Aby jednak skorzystać z zerowych stawek celnych, trzeba spełnić wymagania i udokumentować pochodzenie celne importowanych towarów.
Towary eksportowane z Wielkiej Brytanii do Państw Członkowskich UE będą obciążone VAT-em. Stawki stosowane w krajach UE są dostępne na stronie Rady Europejskiej.
Towary eksportowane do Wielkiej Brytanii będą zwolnione z VAT w UE, lecz przy przywozie do Wielkiej Brytanii będą one podlegać obowiązującym tam wymogom w zakresie VAT. Standardowa stawka VAT w Wielkiej Brytanii wynosi 20%. Szczegółowe stawki VAT i dalsze informacje dostępne są na stronie Królewskiego Urzędu Dochodów i Ceł.
7. Certyfikaty i licencje
W przypadku importu niektórych towarów do Wielkiej Brytanii, musisz okazać wymagane certyfikaty lub licencje. Obowiązują one przy towarach jak:
- żywe zwierzęta, produkty pochodzenia zwierzęcego, żywność i pasza stanowiące potencjalnie wysokie ryzyko; żywe ryby i skorupiaki do celów akwakultury i dekoracyjnych – zgłoszenie w systemie IPAFFS przy imporcie. Nie będzie obowiązywał system TRACES. Stosowane są świadectwa zdrowia zwierząt, świadectwo CITES
- ryby do spożycia przez konsumentów – świadectwa zdrowia zwierząt zatwierdzone przez Fish Health Inspectorate (FHI)
- rośliny i produkty roślinne – w przypadku regulowanych gatunków zgłoszenie do Animal Plant Health Agency (APHA); przy imporcie z UE świadectwo fitosanitarne (PC)
- zagrożone gatunki zwierząt i roślin oraz ich produkty z nich wykonane – świadectwo CITES
- leki weterynaryjne – zarejestrowanie w Veterinary Medicines Directorate (VMD)
- opakowania wykonane z drewna – międzynarodowe standardy ISM 15 (fumigacja)
- drewno i produkty z drewna – świadczenia o legalności wycinki, CITES
- regulowane leki – rejestracja w National Drugs control System (NDS)
- chemikalia będące prekursorami narkotyków – wymagana licencja
- materiały jądrowe – licencja importowa od Office for Nuclear Regulation (ONR)
- substancje zubożające warstwę ozonową i fluorowane gazy – własny system kwot
- odpady – Wielka Brytania będzie traktowana jako państwo należące do OECD.
Ważność na obszarze celnym UE straciły pozwolenia celne wydane dotychczas przez władze Zjednoczonego Królestwa. Nieważny stał się także na przykład status upoważnionego przedsiębiorcy AEO. Jeśli spełniasz wymagania, możesz wystąpić o nadanie statusu AEOS.
Import a Brexit – import z krajów UE do Wielkiej Brytanii
Z punktu widzenia Państwa Członkowskiego Unii Europejskiej, Wielka Brytania jest krajem trzecim. Oznacza to, że obowiązuje m.in. inna procedura dotycząca odprawy towarów niż dotychczas.
Przy nabyciu oraz dostawie wewnątrzwspólnotowej stosuje się zgłoszenia intrastat. Przy imporcie do Wielkiej Brytanii z krajów UE, obowiązuje taka sama procedura celna jak dla innych krajów trzecich. Procesem importowym importer może zająć się bezpośrednio, lub zatrudnić do tego na przykład agencję celną. Zajmie się ona w Twoim imieniu wszystkimi formalnościami importowymi (w pewnych przypadkach). Osoba Ciebie reprezentująca musi posiadać siedzibę w Wielkiej Brytanii.
Deklaracje importowe są składane elektronicznie przez system CHIEF (Customs Handling of Import and Export Freight). Nie zapomnij zawrzeć takich informacji jak:
- kod celny
- numer identyfikacyjny przesyłki w systemie
- miejsce wysyłki i przeznaczenia
- dane nadawcy oraz odbiorcy
- typ, ilość oraz opakowanie dóbr
- wybrany środek transportu oraz koszty przewozu
- wartość przesyłki oraz jej walutę
- załączyć obowiązujących certyfikatów i licencji.
Ogólne zasady są inne, jeśli importujesz dobra pocztą lub wiele przesyłek o niskiej wartości na jednej deklaracji.
Jak tylko Twoja deklaracja zostanie przyjęta, CHIEF wysyła informacje o wysokości należności. Opłaty te należy pokryć, aby towary zostały odprawione.
W przypadku produktów objętych akcyzą, nie ma już możliwości importowania ich poprzez dokument SAAD (Simplified Accompanying Administrative Document) oraz na podstawie postanowień UE dotyczących sprzedaży na odległość.
Import a Brexit – import z Chin do Wielkiej Brytanii
Chiny zawsze były krajem trzecim dla Unii Europejskiej, w tym dla Wielkiej Brytanii. W przypadku importu z Chin lub innego kraju do tego państwa, zasady będą takie same. Nie będą miały zastosowania jedynie przepisy ustanowione dla Państw Członkowskich Unii Europejskiej.
Potrzebujesz przede wszystkim brytyjskiego numeru EORI (z przedrostkiem GB), oraz zarejestrować się jako podatnik VAT-u (jeśli obroty w ostatnich dwunastu miesiącach wyniosły powyżej 85 tys. funtów lub tyle wyniosą w przeciągu następnych 30 dni). Jeśli jest się zarejestrowanym, możliwe jest uzyskanie zwrotu VAT na podstawie świadectwa przywozowego VAT (import VAT certificate; formularz C79).
W przypadku poszczególnych towarów, nie zapomnij o okazaniu certyfikatów oraz licencji przy odprawie.
Zachowaj dokumentację importową do wglądu dla organów nadzoru rynku.
Import a Brexit – import z Wielkiej Brytanii do Polski
Tak, jak będzie to realizowane w drugą stronę, import z Wielkiej Brytanii do Polski lub innego Państwa Członkowskiego UE podlega dozorowi celnemu. Oznacza to konieczność dokonania zgłoszenia celnego. Możliwe jest, że wymagane będzie złożenie także zabezpieczenia długu celnego.
W odniesieniu do tranzytu – Zjednoczone Królestwo jest stroną dla Konwencji TIR. Stosuje ona postanowienia Konwencji o uproszczeniach formalności w handlu towarami (SAD) oraz Konwencji o wspólnej procedurze tranzytowej.
Jakie zmiany nastąpiły po Brexicie?
Głównymi następstwami Brexitu są:
- wystąpienie ze Wspólnoty, przez co niemożliwe będzie przeprowadzanie procedur WDT oraz WNT
- wprowadzenie kontroli granicznych, co wiąże się z wydłużeniem czasu na granicy celnej
- wzrost formalności celnych, co generuje pracę ludzką i dodatkowe koszty
- przymus adaptacji, co zachęci do korzystania z agencji celnych.
Przewóz towarów do i ze Zjednoczonego Królestwa oraz wszelakie procedury importowe i eksportowe, szczególnie w wymianie handlowej z UE, są bardziej czasochłonne i skomplikowane niż było to dotychczas.
Opisane zasady mogą ulec zmianie. Zachęcamy do obserwowania stron rządowych i organów Unii Europejskiej.
